Wil je privacy? Pleeg dan geen misdrijf!

U kunt zich vast nog de beelden herinneren van de mishandeling die bekend is geworden onder de naam de Eindhovense kopschopperszaak. Een gruwelijke groepsmishandeling waarbij het slachtoffer liggend op de grond nog steeds schoppen moest incasseren en uiteindelijk voor dood werd achtergelaten. In het kader van de opsporing van dat tuig maakte de politie de camerabeelden van de mishandeling openbaar. Ook een laffe gewapende overval op een hardwerkende juwelier in Amsterdam werd door een camera vastgelegd en ook daarvan werden de beelden openbaar gemaakt.

Mooi denkt u, dat is natuurlijk ontzettend efficiënt en effectief! En daar heeft u helemaal gelijk in, dat is ook zo. Daders komen zichzelf soms al binnen één dag melden. In het voorbeeld van de laffe overvallers heeft de politie, nadat zij in de dagen na de overval in de media beelden van de twee overvallers verspreidden, de ene overvaller in de Haagse Schilderswijk gepakt en de ander meldde zich ‘spontaan’ bij de politie in Georgië. Zonder het vrijgeven van de camerabeelden zouden de daders in beide zaken zeer waarschijnlijk niet zijn gevonden en zou berechting niet mogelijk zijn. Maar wat schetst de verbazing? De daders in de Eindhovense kopschopperszaak kregen van de rechtbank strafkorting vanwege de schending van hun privacy! Geen woord over het leed (en ook de privacy!) van het slachtoffer in kwestie. Het regende vervolgens verontwaardigde reacties op internet en in de media. En volledig terecht ook. Gelukkig oordeelde het gerechtshof in de zaak van de juwelier niet dat de schending van de privacy van de daders een lagere straf rechtvaardigde en werd de rechtbank op de vingers getikt. 

Maar het levert dus wel de vreemde, en wat de PVV betreft, zeer ongewenste situatie op dat daders van strafbare feiten een lagere straf kunnen krijgen vanwege het schenden van hun privacy als beelden van hun criminele daden door de politie in het kader van de opsporing openbaar worden gemaakt. En dat dit ook gebeurt, staat inmiddels vast, want we hebben het helaas al vaker gezien. Ook de beelden van Feyenoord-hooligans die het Maasgebouw bij voetbalstadion De Kuip bestormden leverde een regen aan strafkortingen op. En nog niet zo lang geleden verscheen naar aanleiding van een mishandeling in Enschede weer een artikel getiteld “filmpje geeft strafkorting”.  

De PVV vindt dat rechters moeten focussen op de positieve gevolgen voor de samenleving. Zonder het tonen van foto’s of beelden zouden de daders zichzelf niet komen melden, zouden zij waarschijnlijk niet eens zijn gepakt en dus zouden zij hun straf zijn ontlopen en blijven de slachtoffers gefrustreerd achter. Daarnaast is goed dat iedereen kan zien wat er kan gebeuren als je een misdrijf pleegt. Hopelijk zal dit er voor zorgen dat men zich wel twee keer bedenkt alvorens een strafbaar feit te plegen. En zo niet, dan moet degene op de blaren zitten. Je moet van andermans “lijf, eerbaarheid of goed” afblijven, zoals dat zo mooi juridisch wordt uitgedrukt. Dat hiervan anno 2014 vaak camerabeelden zijn, mag op geen enkele wijze een voordeel opleveren. Integendeel.  

Welgeteld heeft de PVV drie moties ingediend om de minister ertoe te bewegen hier eindelijk eens korte metten mee te maken, maar de minister doet niets. En dat terwijl deze regering maar blijft gooien met termen als burgerparticipatie. Burgers wordt gevraagd om op te letten, de politie te helpen bij het opsporen van daders, zelfs om te filmen als zij een misdrijf zien, maar als de burger dat dan ook doet, ontvangt de dader strafkorting omdat rechters vinden dat een crimineel hierdoor aan de schandpaal wordt genageld. Op deze wijze wordt de kloof tussen de samenleving en rechters alleen maar groter wat eigenrichting in de hand werkt. Je zou bijna zeggen dat vrouwe Justitia haar blinddoek eens af moet nemen en een bril op moeten zetten. De weegschaal moet geijkt worden, en het zwaard geslepen.

Ik zal de minister dus blijven vragen om wettelijk te regelen dat het gebruik van camerabeelden in het kader van de opsporing niet tot strafvermindering kan leiden. Misdadigers hebben wat de PVV betreft hun recht op privacy verspeeld. Wil je privacy? Pleeg dan geen misdrijf. Zo simpel is het. Net als staatssecretaris Teeven dat eerder in een andere kwestie heeft gezegd, kan ik in dit geval ook zeggen: “het is het risico van het ‘vak’.”

Lilian Helder is Tweede Kamerlid voor de PVV.