Bankrun Bulgarije of geopolitieke strijd om de macht?

Hoe zit het eigenlijk met die 'bankrun', vorige week in Bulgarije? Een handigheidje om de EU € 1,7 miljard afhandig te maken of is er meer aan de hand?

Via vaste DDS-lezer Maarten, die zelf in de Bulgaarse hoofdstad Sofia woont en dus kan putten uit waarnemingen uit eerste hand, is er een geopolitieke strijd gaande tussen de VS en de EU aan de éne, en Rusland aan de andere kant. Die geopolitieke strijd gaat om (toekomstige) olie en gasleveranties vanuit Rusland via de aan te leggen 'South Stream' en dus indirect om de macht en controle over Bulgarije.  Volgens Maarten gaat het om de vraag wie er de baas gaat zijn over Bulgarije: Brussel of Moskou. Mijn allereerste reactie hierop is: en de Bulgaren zelf dan? Horen die niet de baas te zijn over hun eigen land? Naïeve gedachte natuurlijk, want in dit straatarme en (dus) door-en-door corrupte land is altijd diegene de baas, die over de diepste zakken beschikt. Zo functioneert dat daar al sinds mensenheugenis.

Om een lang en ingewikkeld verhaal kort te maken: er zou helemaal geen sprake zijn geweest van een echte bankrun, maar van een bewust uitgelokte. Met als achtergrond de strijd om de politieke macht in het corrupte land, die vervolgens haar ziel verkoopt aan de hoogste bieder: de EU of Rusland.

De Corp Bank en Fibank speelden een centrale rol in de opzet, 's lands derde en vierde bank. Het Bulgaarse blog Capital.bg onthulde, dat er overijverig en veel te veel krediet werd verleend door Corp Bank aan bevriende bedrijven, zonder dat de Bulgaarse Centrale Bank het nodig vond om in te grijpen en ook zonder dat het OM zich geroepen voelde actie te ondernemen. Volgens voormalig socialistisch parlementslid Tatyana Doncheva zou de centrale bank onder druk zijn gezet om Corp Bank de bankregels te laten overtreden (lees: bewust teveel krediet hebben laten verlenen) om zodoende de bank onder direct staatstoezicht te plaatsen. Een vice president bij de centrale bank die niet mee wilde werken werd overgeplaatst en kwam zelf onder verdenking van het OM te staan..

Het zijn de rijke, met elkaar wedijverende, oligarchen, zoals de zakenman Vassilev en de politicus Peevski bijvoorbeeld, die in Bulgarije informeel bepalen wat er gebeurt. Vergeet ook niet dat de communistische structuren nog volop in tact zijn in het land. Zij weten ook precies op welke wijze ze de lichtgelovige, naïeve Brusselse ambtenaren moeten bespelen om zoveel mogelijk financieel voordeel te kunnen putten uit de regelingen die Bulgarije met Brussel treft. Het gemak en de snelheid waarmee de Europese Commissie eventjes bijna twee miljard euro beschikbaar stelt is tekenend voor de paniek in Brussel. Ze weten in Bulgarije maar al te goed hoe bevreesd men in Brussel is over de (in-)stabiliteit van het Europese financiële stelsel. Daar heeft men handig gebruik van gemaakt.

Ook de rol van Rusland mag niet onvermeld blijven. Bulgarije is erg afhankelijk van Russisch gas. En dat land heeft er op haar beurt weer alle belang bij dat die South Stream pijpleiding er komt. Vanuit Russische zijde suggereerde men zelfs om bepaalde gebieden waar die leiding doorheen zou moeten lopen niet-Bulgaars te verklaren om zo buiten de EU-invloedssfeer te komen. Er zijn natuurlijk genoeg Bulgaarse politici die voor een handvol roebels tot alles bereid zijn. Maar ik vrees dat de zakken van de EU dieper zijn, en vooral minder gevaarlijk voor betrokkenen. De jongere generatie protesteert wel tegen de corruptie, maar staat machteloos, want geen macht.

Wat deze poespas in elk geval kristal helder maakt is, hoe betrekkelijk eenvoudig de zwakke economie van het landje gedestabiliseerd kan worden. Wat ook kristal helder is, is dat zelfs na zeven jaar lidmaatschap van de EU er niets veranderd is in het corrupte land. Daarom heeft een EU er niets te zoeken. Bulgarije is een land, dat in niets lijkt op de door Brussel vurig gekoesterde 'Europese Waarden'. De politieke elite is één grote oplichtersbende, en de EU? Zij trapt er weer met beide voetjes in en maakt alvast 1,7 miljard euro over. Het dwarszitten van Poetin mag kennelijk wat kosten, al is het zeer de vraag in dat chaotische land, wie er uiteindelijk wint. In elk geval niet de Westerse belastingbetaler.

Hier vindt u een overzicht van mijn columns en u kunt mij hier volgen op Twitter.