Pestprotocol

Iedere school moet een methode gebruiken om pesten tegen te gaan. En het liefst ook een die werkt. En welke methode dan werkt, dat wil staatssecretaris Sander Dekker zelf graag bepalen. Hij weet dat namelijk beter dan professionals op de werkvloer.

Op scholen wordt gepest. Dat is helaas van alle tijden. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat het pestprobleem tegenwoordig groter is dan vroeger. Maar er is wel veel meer aandacht voor. Op zich is dat goed. Maar we moeten niet doorslaan. Al zouden we een groot deel van onze lestijd steken in het voorkomen van pestgedrag, helemaal te voorkomen is het niet. Er zijn grenzen aan het geloof in de maakbare samenleving.

Er wordt veel geld verdiend met gebakken lucht. Als iets te mooi is om waar te zijn, dan is het meestal niet waar. Dat is zo bij haargroeimiddelen, dat is zo bij dieetpillen, dat is zo bij examentrainingen en dat is zo bij anti-pestprogramma’s. De belofte van schitterende resultaten wordt lang niet altijd ingelost. Op zich is het dus goed dat er naar de kwaliteit van die programma’s gekeken wordt.

Maar laat ik eerlijk zijn. Ik geloof sowieso niet zo in ‘fancy’ programma’s. Of ze nu uit Amerika zijn overgewaaid of niet. Gedrag van kinderen is moeilijk te sturen. Ik geloof in herkennen en erkennen. Ik geloof in een persoonlijke aanpak. Ik geloof in echt contact tussen leerling en leermeester. Ik geloof in voordoen en voorleven, in samen optrekken en samen ontdekken. Dat vind je niet in een pestprotocol. Dat vind je in gepassioneerde en professionele leerkrachten. En dat is echt iets anders.

Dekker heeft vast goede bedoelingen. Natuurlijk wil hij krachtig overkomen door dat pesten eens stevig aan te pakken. Maar ik ga er van uit dat ook hij zich oprecht zorgen maakt om kinderen die gepest worden. Volgens mij is het verplicht stellen van pestprotocollen en ‘wetenschappelijk verantwoorde lesmethodes’ alleen niet de oplossing. Sterker nog, dat werkt averechts. Het suggereert een soort van resultaatverplichting die een school nooit waar kan maken. Ouders zullen scholen verantwoordelijk houden voor het geluk van hun kind. En dat maken scholen per definitie niet waar.

Volgens mij moeten we niet inzetten op protocollen en methodes. Volgens mij moeten we meer inzetten op kwaliteit van docenten. En volgens mij moeten we ook accepteren dat sommige problemen nooit helemaal op te lossen zijn. Ik denk dat professionals op de werkvloer prima in staat zijn om te bepalen op welke manier het pesten moet worden aangepakt. Dat bepaal je als staatssecretaris niet van bovenaf. Een beetje afstand graag. En een beetje vertrouwen bovendien. In de professionals, in de kinderen en in de ouders. Dat is beter dan stoere praat.

Rene Peters is (CDA-)wethouder sociale zaken, jeugd, onderwijs en integratie in Oss.