ISIS-terreur geworteld in islamitische cultuur

In hun progressieve wereldbeeld worden de problemen van migranten en hun kinderen bepaald door de maatschappelijke context waarbinnen deze groepen moeten overleven. Maar keer op keer blijkt dat het om cultuur gaat – ofwel: om de agrarische en religieuze tradities die die migranten vanuit het land van vertrek hebben meegenomen.

Waarom nemen niet alle kinderen van migranten uit islamitische landen deel aan de vooruitgang van Nederland? Waarom haken zoveel Marokkaanse en Turkse jongemannen af en belanden ze in de criminaliteit? Wat gaat al op jonge leeftijd mis met deze kinderen waardoor ze, net als hun ouders, niet de stap zetten van de armoede en onwetendheid van het leven van vóór de migratie naar het nieuwe leven in Europa met kennis, inzicht, welvaart?

In veel migrantengezinnen worden kinderen met afkeer en haat ten opzichte van hun nieuwe omgeving opgevoed. Ze krijgen van hun ouders en van de Arabische media te horen dat zij recht hebben op veel meer dan wat zij bezitten. Die kinderen groeien op met frustraties en vijandschap.

Op het internet wemelt het van jonge Marokkaanse Nederlanders die ISIS toejuichen, de terreurbeweging die zich aan gruwelijke massamoorden schuldig maakt. Die jonge Marokkanen identificeren zich met de woede van de ISIS-strijders.

Ook zij zijn woedend – waarom? Krijgen zij te weinig scholing, te weinig mobieltjes? Of speelt het volgende mee: hun status als moslim, zo vertelt hun cultuur, is verheven boven die van de niet-islamitische Nederlander, en toch is hun maatschappelijke positie ondergeschikt en relatief karig?

Op microniveau zien we hier wat op macroniveau tussen Arabische landen en Israël gebeurt. Het kleine landje is in elk opzicht beter ontwikkeld dan welk Arabisch land dan ook. Meer welvaart, meer vrijheid, meer wetenschap. En dat is onverdraaglijk voor Arabieren. Volgens hun traditie is de Jood een minderwaardig mens die de boodschap van de volmaakte mens Mohammed heeft verworpen en daarom onderworpen is aan de moslim.

En uitgerekend dit verachtelijk volkje is erin geslaagd elk Arabisch land voorbij te streven. Het succesvolle bestaan van Israël maakt de boodschap van de islam – die de definitieve boodschap van Allah is – belachelijk. En omdat deze boodschap niet belachelijk kan zijn, aldus de gelovige, moet Israël vernietigd worden, ten koste van alles. Was het Golda Meir die ooit zei: de Arabieren haten ons meer dan dat zij van hun eigen kinderen houden?

Ik heb de indruk dat migranten dit soort mentale mechanismen mee naar Nederland hebben genomen. Gelukkig zijn er velen die persoonlijke kansen niet laten verstikken door starre geloofsovertuigingen, maar bij gelovigen stuiten de vermeende superioriteit van het geloof en de archaïsche rolpatronen en opvoedmethoden voortdurend op de goddeloze en toch rijke en machtige omgeving.

Dus eisen deze gelovigen voortdurend meer ruimte op voor hun god. Hun minaretten moeten zichtbaar zijn en hun vrouwen herkenbaar. En voor hun zonen is de niet-gelovige omgeving onderdeel van de Dar al-Harb, de wereld van oorlog, waar zij naar hartenlust – want door hun cultuur gesanctioneerd – mogen roven en stelen, net zoals die vrolijke moordenaars van ISIS.

De problemen van hun religieuze cultuur, die de Arabische (en andere islamitische) volken in achterstand en onwetendheid gegijzeld houden, zijn niet meer beperkt tot de gebieden waar de islam traditioneel de overheersende cultuur vormt. Migratie heeft die problemen naar Europa gebracht. En het is zorgwekkend dat migranten de verlammende krachten van de cultuur van het land van afkomst niet neutraliseren met de ongekende mogelijkheden die het bestaan in Europa biedt.

Frankrijk, land van vrijheid, gelijkheid, broederschap, heeft immens grote problemen met criminele en geradicaliseerde islamitische jongemannen. Het gaat niet om toegang tot voedsel, educatie, kleding, nee, het gaat om immateriële zaken die het zelfrespect van veel boze jonge moslims definiëren. Zij willen een vorm van aanzien, en een daarmee samenhangend consumptiepatroon, dat de maatschappij hun niet slaafs op basis van hun superieure afkomst biedt.

Hun verbitterde ouders, hun verongelijkte geestelijke leiders, hun haat spuwende televisiezenders, alles zendt dezelfde boodschap uit: de verhoudingen in de wereld deugen niet en zijn niet zoals ons heilige boek ons belooft en dus moeten wij strijden zoals Mohammed gestreden heeft en met het zwaard de ongelovigen onderwerpen.

Mag het gezegd worden: de kiem tot radicalisering zit in de algemene culturele waarden van deze migranten? De Koran is gebouwd op drie contrasten; man-vrouw, gelovige-ongelovige, meester-slaaf. In het getechnologiseerde en geïndividualiseerde Westen zijn deze drie contrasten zo goed als opgeheven.

Het Westen is daarmee, net als Israël, een negatie van wat de islam de volgeling belooft: heerschappij van de ware gelovige op aarde en een eeuwig leven in de hemel. De negatie kan dus niet anders dan tijdelijk zijn, aldus de gelovige, want de islam is onfeilbaar.

De jongemannen die nu in het Midden-Oosten de avonturen van hun leven meemaken en gelegitimeerd mogen onthoofden en verkrachten en roven, komen op een dag terug. Zij zijn niet geradicaliseerd omdat ze zielig waren of te weinig kansen kregen, nee, ze zijn geradicaliseerd omdat hun culturele tradities integratie onmogelijk gemaakt hebben en jongemannen het concept van de heilige strijd aanbieden, een idee dat veel jongemannen tot heerlijke opwinding brengt.

Israël en Jordanië zijn in dezelfde periode ontstaan. Zij hebben ongeveer hetzelfde bevolkingsaantal. Geen grondstoffen. Ze behoren tot dezelfde historische wereld. Waarom kwam het ene land tot bloei en werd het een open democratie, en waarom werd het andere een dictatuur die nauwelijks bijdraagt aan de vooruitgang van de mensheid?

Een beroemde rabbijn werd ooit gevraagd om de Thora in één zin samen te vatten. Hij antwoordde: ‘Wat jij niet wil dat jou geschiedt, doe dat ook een ander niet; dit is de hele Thora – ga nu naar huis en studeer.’ Dit is de reden waarom Israël bloeit, en Jordanië niet. Dit is de reden waarom het Westen welvaart en vrijheid kent, en de Arabische wereld niet. Het is tragisch en gevaarlijk dat de ideologie van ISIS, en van de bezeten jongemannen die daarmee heulen, precies de tegenovergestelde waarden uitdraagt. It’s the culture, stupid.