De rechtse Vlaming wint altijd

De formaties zijn begonnen in België. Waar Wallonië en het hoofdstedelijk gewest af lijken te stevenen op een driepartijencoalitie met PS, FDF en CdH; socialisten, Franstalige belangen en christendemocraten, lijkt men in Vlaanderen een coalitie te gaan smeden tussen N-VA en CD&V. Die gewestelijke formaties zullen grote invloed hebben op de uiteindelijke federale formatie. De vraag is nu of N-VA buitenspel gezet wordt of dat er een meesterstrateeg aan het werk is.

In het Brussels hoofdstedelijk gewest en vooral in Wallonië lijken de formaties vlug rond te komen. Dat moet ook wel want de Franstaligen willen een blok vormen om Bart de Wever buiten de deur te houden. Dat blok bestaat uit PS, de verliezer van de verkiezingen en cdH. Daarmee worden de kansen op een rechtse federale coalitie zonder socialisten een stuk kleiner. 

De PS rekent zich al rijk. PS-kopstuk Yvan Mayeur, burgemeester van Brussel stelde al: “Voor ons is het belangrijk dat de PS samen met de SP-A op federaal niveau de leiding moet nemen, misschien na een toerke van mijnheer De Wever.” Een uitspraak waar de arrogantie vanaf spat. Het is overduidelijk dat de grootste verliezer van de verkiezingen de grootste winnaar, een partij waarop éénderde van de Vlamingen op gestemd heeft, totaal niet serieus neemt. Dat hoeven ze ook niet want met de medewerking van de andere Waalse partijen hebben ze de macht volledig in handen. 

Die sterke Waalse positie komt mede doordat een Waalse stem bijna anderhalf keer zo zwaar telt als een Vlaamse. Waar de PS met 11,7 % van de stemmen 23 zetels behaalde, kreeg N-VA er met 20,3 % van de stemmen, bijna twee keer zo veel dus, 33 zetels. CD&V, die op honderdduizenden stemmen slechts vijfduizend stemmen minder had dan de PS krijgt vijf zetels minder in het parlement. Dat heeft te maken met het kieskringensysteem dat daar geldt, in combinatie met de methode D’Hont waarmee grote partijen bevoordeeld worden. Gemiddeld hebben Vlamingen 47500 stemmen nodig voor een zetel, Franstaligen 35000 stemmen.

In Vlaanderen proberen de N-VA en CD&V er intussen samen uit te komen. Beiden hebben veel te verliezen. De N-VA kan buiten de federale coalitie, de CD&V kan erin komen zonder de N-VA, wat voor hun misschien nog wel erger is. Dan kan de N-VA de rechtse Vlaamse regering als oppositievehikel gebruiken tegen de linkse federale regering terwijl de CD&V in een spagaat komt tussen federaal en gewest. Niet voor niets zet Kris Peters (CD&V) alles op alles op zijn zusterpartij cdH los te weken van de PS. Want hoewel de MR misschien nog wel kan worden verleidt tot deelname aan een rechtse coalitie, ligt dat lastiger met de Waalse christendemocraten. 

Staat de N-VA dus wel zo buitenspel als sommige analisten suggereren? Zelfs als ze buiten de federale coalitie vallen kunnen ze zich geen betere oppositierol wensen. Hun grootste concurrenten zitten dan in de federale coalitie, de CD&V zit zelfs helemaal klem. Vanuit de gewestelijke regering met CD&V kan de N-VA dan ageren tegen de linkse maatregelen van de federale regering met PS en CD&V en dan zal bij de volgende verkiezingen pas écht een monsterzege gepakt worden, voor een belangrijk deel ten koste van de Vlaamse christendemocraten.

Dat niet alleen, het kan ook zorgen voor een uitbarsting van Vlaams nationalisme die zijn weerga niet kent. Er verschijnen nu al oproepen om de straat op te gaan als de N-VA niet in de federale regering komt. Vergeet niet dat niet alleen éénderde van alle Vlamingen op de N-VA gestemd heeft, maar dat velen hen ook een warm hart toedragen. Uit een recente peiling blijkt dat 61 % van de Vlamingen De Wever als federaal premier wenst. Helemaal nu De Wever zich zo welwillend opstelt kan het buitensluiten leiden tot een halve volksopstand. 

Het zou me dan ook eigenlijk verbazen als er géén rechtse coalitie komt. Daarvoor zijn de belangen te groot bij CD&V en de aversie bij de MR jegens PS ook. Zelfs als cdH niet mee zou doen, halen N-VA, CD&V, MR en Open Vld samen nog altijd een meerderheid van 85 op 150 zetels. Het is voor MR gunstig om uit het Waalse blok te stappen; als enige Waalse partij hebben ze een geweldige onderhandelingspositie en recht op de helft van de ministerposten. Het is alleen de vraag hoe dat in Wallonië ontvangen zal worden, het blijft heulen met de grote vijand N-VA. Maar heeft de MR veel keus? Anders zitten ze op alle fronten vijf jaar lang in de oppositie, ook geen aantrekkelijk scenario. De enige spelbreker zou Open Vld kunnen zijn. Voorzitter Rutten stelde het ultimatum alleen in de federale regering te zetelen als ze ook in de Vlaamse komen. 

De kansen op een rechtse coalitie zijn dus groter dan ooit. En mocht die er niet komen, dan zullen de Vlaams-nationalisme vooral winnen. Daarmee zou de kans op een onafhankelijk Vlaanderen, of tenminste van grotere eigen bevoegdheden een stuk groter worden. Vlaanderen zou dan eindelijk bevrijd zijn van de linkse Walen en de transfers van miljarden euro’s per jaar. De rechtse Vlaming heeft er lang op moeten wachten maar dit zou wel eens het moment kunnen zijn dat hij eindelijk eens wint.