Waarom ik Pauw & Witteman niet ga missen

Het fenomeen van de latenight-talkshow heeft z'n langste tijd gehad. Althans, in het geval van VARA's Pauw & Witteman. Waarom ik geen seconde rouw om het einde van de talkshow.

Het allerbeste dat een programmamaker kan doen is besluiten om met een programma te stoppen op het hoogtepunt. In het geval van Pauw & Witteman, dat 8 jaar lang te zien was op tv met in totaal 1200 afleveringen, is dat niet gebeurd. Het VARA-programma is minstens een seizoen te lang doorgegaan. En dat zag je.

De kijkcijfers zakten sneller dan de ijskappen van de Noordpool smelten. Paul Witteman (67) trok het - om gezondheidsredenen - op een gegeven moment niet meer, waardoor een deel van het laatste seizoen niet meer live werd opgenomen. En er werd geen blik met nieuwe gasten opengetrokken; het programma teerde liever op het vroegere kijkcijfersucces van oude bekenden als Alexander Pechtold en Wouter Bos.

D66-leider Pechtold mocht in al die jaren 45 keer aanschuiven bij Pauw & Witteman. Hij was er van het begin tot het einde bij. Pechtold zat in de pilot en hij zat in de laatste uitzending, afgelopen vrijdag. Spindoctor Kay van de Linde - ooit een rechtse houwdegen in dienst van Pim Fortuyn en Rita Verdonk - bekende in de laatste uitzending dat hij bij de Europese verkiezingen op D66 had gestemd. Pechtold werd een laatste maal op het schild geheven en aanbeden door het Pauw & Witteman-publiek.

Toen ik dat zag gebeuren, wist ik weer waarom ik sinds jaar en dag liever naar bed ging dan wakker bleef om Pauw & Witteman te kijken. De notoire linksigheid én niksigheid van het programma stuitten mij tegen de borst. Vooral het onevenredige aandeel PvdA'ers heeft mij doen besluiten het programma links te laten liggen. Heus, vroeger had ik daar minder moeite mee - ik prikte er wel doorheen of ik zapte even naar een andere zender - maar dat kwam vooral omdat de aanwezige gasten ook echt iets te vertellen hadden.

De laatste tijd werden gasten alleen maar gebeld omdat ze commentaar konden leveren op het nieuws, niet omdat ze iets nieuws te vertellen hadden of omdat ze met een unieke visie op de samenleving op de proppen kwamen. Lekker makkelijk. De redactie van het programma werd de laatste jaren ontzettend lui. Een Pechtold, een Frans Timmermans, een Ronald Plasterk; ze zeiden allemaal toch wel ja en ze konden altijd wel iets zeggen over het nieuws. Dat was op een gegeven moment nog het enige criterium voor het gastenbeleid: iets kunnen zeggen over het nieuws.

Dat werd Pauw & Witteman fataal. Want om een succes te blijven als talkshow moet je innoveren en niet blijven hangen in zekerheden en successen uit het verleden. Helaas voor de VARA, maar de bal ligt nu toch echt bij de concurrent, Humberto Tan.