Tijd om onze beschaving op te geven.
Op Joop.nl - waar anders? - staat een veel te lang artikel getiteld '
Waarom wil je ons zo graag neger noemen?'. Ik zal u het grootste deel samenvatten als: blanke Nederlanders zijn intens racistisch, want ze willen zwarte mensen graag neger noemen en vinden Zwarte Piet heilig. Dat is het gevolg van vierhonderd jaar koloniaal verleden en laat zich lastig uitroeien.
Het artikel focust zich exclusief op racisme van blanke Nederlanders, zoals we gewend zijn. Het woord 'neger' is extreem grievend, dan en alleen dan als het wordt uitgesproken door een blanke. Dat zwarten (daar moet eigenlijk een 'n' weg en 'mensen' achter, maar dat doen we ook niet met 'blanken'; ik wil graag consequent blijven) elkaar 'neger' noemen, lijkt de auteur geen moment te storen. Ook onbewuste (!) discriminatie lijkt alleen 'jongeren met een kleurtje' te raken. Blanken worden keurig en subtiel geportretteerd als de Eeuwige Agressor.
Dat de schrijver zich daarmee ontmaskert als hypocriet eenmansspreekkoor van het slachtofferisme, hoeft dan ook eigenlijk niet benoemd te worden. Maar het wordt gevaarlijk, echt gevaarlijk.
Zoals we kunnen verwachten, springt de auteur van deze lange en eenzijdige jij-bak richting de hopeloos blanke Nederlander, naar een betoog over 'wederzijds begrip, respect en een inclusieve sfeer'. Deze termen karakteriseren de inhoud van het stuk op geen enkele wijze zo treffend als bijvoorbeeld de uitdrukking 'j'accuse'.
Maar goed, hè, principle of charity enzo, welwillend zijn, totdat:
Onderwijs en dialoog zijn dé middelen om wederzijds begrip, respect en een inclusieve sfeer te creëren. Helaas schort het ook in het onderwijssysteem aan de nodige culturele diversiteit. Integendeel, van basisschool tot universiteit leren we weinig tot niets over het koloniaal verleden en hoe de erfenis daarvan nog aanwezig is in de samenleving. (...)
Historicus en schrijver van het boek Decolonizing the Mind Sandew Hira betoogde dat het onderwijssysteem Eurocentrisch is omdat we slechts de theorieën en opvattingen vanuit een Westers perspectief aangeleerd krijgen. (...) Hira vindt dat studenten moeten leren dat er meerdere wetenschappelijke perspectieven zijn in plaats van alleen die van Europese filosofen en wetenschappers die er vaak racistische gedachten op na hielden. Dit is niet alleen belangrijk voor studenten met een niet-westerse culturele achtergrond, maar kan ook verrijkend zijn voor studenten met een Nederlandse culturele achtergrond om kritische naar de samenleving te kijken. Bij institutioneel racisme in het onderwijs gaat het er dus niet alleen om dat de docenten een afspiegeling zijn van de samenleving, maar het programma moet zich daar ook inhoudelijk op aanpassen voor het beter resultaat. Zoals Gloria Wekker in het interview met Trouw stelde: "wil je dat studenten klaar zijn voor een diverse samenleving? Dan moet je zowel het curriculum als het personeelsbestand daarop aanpassen."
In de eerste plaats is de bewering over een gebrek aan aandacht in het onderwijs voor het koloniale verleden complete nonsens. Dezelfde afbeeldingen van slavenschepen zag ik in groep zes op de basisschool, de tweede klas op de middelbare school en het eerste jaar op de universiteit. Er is bijzonder veel aandacht voor dit onderwerp. Niet in de laatste plaats omdat dit onderwerp als kapstok dient voor thema's waar goede mensen zich zo graag in verdrinken. Spreekwoordelijke zwarte bladzijden, kritische theorie en eindeloze culturele zelfrelativering. Kijk toch eens hoe slecht wij waren en zijn.
Dit gaat kennelijk niet ver genoeg, want de Joop-auteur vindt nog altijd en overal aanwijzingen van de Ku Klux Klan die in elke blanke Nederlander naar buiten probeert te kruipen. We moeten ons academisch curriculum daarom aanpassen. Alsof Edward Said, Michel Foucault en Dipesh Chakrabarty studenten die ook maar iets met kritische theorie doen, niet door de strot worden geramd als evangelie. Nee, het moet anders:
Zo krijgen studenten in de collegebanken nog steeds Eurocentrische theorieën en filosofieën aangeleerd van 'Verlichte wetenschappers', die er aardig wat racistische gedachtes op nahielden, zonder daar kritisch over te reflecteren. Historicus Sandew Hira haalde een voorbeeld van de Duitse filosoof Kant aan die schreef: "De negers van Afrika hebben van nature geen gevoel dat boven het banale uitstijgt." De Schotse filosoof David Hume kon er ook wat van, hij filosofeerde het volgende: "Negers zijn van nature inferieur ten opzichte van blanken. Ze hebben nooit iets van waarde geproduceerd in kunst, wetenschap of cultuur."
Kant en Hume zijn besmet. Kant en Hume besmetten studenten. Kant en Hume moeten verwijderd uit het curriculum. We moeten deze kolossen, deze dode geniale blanke mannen offeren op het altaar van wederzijds begrip. Dan maar geen kritieken van de rede, dan maar een dogmatische sluimer, dan maar geen Verlichting, dan maar geen slavernijkritiek. Laten we onszelf honderden jaren terugstorten in de tijd.
Nee, sorry, ik pas. Dan maar racist.
