Pfizer: groot, groter, grootst

Dat zou dan in één klap de grootste pharmaceut ter wereld opleveren. God bewaar ons, want dat zal betekenen dat de enorme macht van de pharma industrie alleen maar groter wordt. Niet u en ik, de burger, zal daar van profiteren, maar uitsluitend de pharma industrie, lees: Pfizer zelf.

Pfizer Incorporated is gevestigd in New York City en is een van de grootste farmaceutische bedrijven met een omzet van 51,6 miljard dollar en 77.700 werknemers. Jaarlijks besteedt Pfizer bijna 7 miljard dollar aan onderzoek en ontwikkeling (R&D) en is daarme tevens het bedrijf met de hoogste farmaceutische R&D bestedingen.

Als Pfizer inderdaad AstraZeneca overneemt voegt dat meteen ruim 33 miljard US-dollar (bijna 25 miljard euro) aan omzet toe. Volgens The Sunday Times zou de overname £ 60 miljard ofwel iets meer 70 miljard euro kosten. Reuters bevestigt dit bedrag: 100 miljard US-dollar. Bij een netto winst van een schamele 2,5 miljard dollar is dat een forse prijs. De winst en marge van AstraZeneca lopen al enkele jaren terug. Hoofdoorzaak is dat het bedrijf uit oude patenten loopt. Maar niemand weet wat er voor nieuwe patenten in het vat zitten en dat rechtvaardigt wellicht de absurd hoge overnameprijs.

Volgens ingewijden hebben er recent informele gesprekken plaatsgevonden over het laatste voorstel van Pfizer. Er zou echter nog geen sprake zijn van een formele toenadering, omdat AstraZeneca op dit moment niet gediend zou zijn van de avances. Pfizer zou momenteel werken aan een verbeterd overname voorstel. The Times schrijft dat Pfizer een slordige 70 miljard dollar cash heeft liggen, circa 50 miljard euro. Deze 'oorlogskas' zou het bedrijf willen aanwenden voor nieuwe overnames. De huidige marktwaarde van het Amerikaanse bedrijf bedraagt bijna 200 miljard dollar, een kleine 140 miljard euro. AstraZeneca is op de beurs circa 57 miljard euro waard. Het Britse bedrijf heeft eerder laten weten ook in 2014 een dalende winst te verwachten, omdat steeds meer patenten aflopen van bestaande producten. Datzelfde geldt overigens ook voor Pfizer, die onder meer Viagra en cholesterolremmer Lipitor in zijn portefeuille heeft. De laatste keer dan Pfizer een grote overname deed was in 2009, toen het zijn Amerikaanse concurrent Wyeth opkocht voor 68 miljard dollar, bijna 50 miljard euro, na de mega overname van Warner-Lambert in 2000.

Deze verdere schaalvegroting voorspelt niet veel goeds. De pharma industrie staat bekend om haar krachtige (en kapitaalkrachtige) lobby, ook in Brussel. Pfizer's reputatie is ook bepaald niet brandschoon. In 1996 betaalde het bedrijf $ 430 miljoen voor de illegale promotie van het medicijn Neurotin; in 2000 toonde klokkeluider Stefan Kruszewski aan, dat Pfizer misleidende marketing campagnes voerde voor medicijnen voor geesteszieke kinderen; in 2004 wees voormalig vice-voorzitter Peter Rost op geknoei met de cijfers; en in 2009 voerde voormalig verkoper John Kopchinsky een omvangrijk proces tegen Pfizer wegens de marketing van het illegale en gezondheidsbedreigende medicijn Bextra. Pfizer betaalde uiteindelijk 2,3 miljard dollar om ervan af te komen, inclusief 1,3 miljard 'criminal fine', de hoogste boete ooit voor een Amerikaans bedrijf.

Zelf ben ik vurig voorstander van een vrije markt, maar dit soort uitwassen riching mega mega bedrijven staan daar haaks op. Het leidt slechts tot oligopolies, waarvan de consument steevast de dupe wordt.