Betalen voor familiebanden

Hebben we nog tijd en aandacht voor elkaar? Kijken familieleden nog naar elkaar om, ook wanneer de overheid daar geen geld voor geeft? Wie de krant leest vraagt zich dat soms af. Maar ik weiger te geloven dat we zo ver zijn afgezakt.

Ruim een jaar geleden was de wereld te klein. Een tehuis voor demente bejaarden wilde familieleden verplichten een dagdeel in de maand hun vader of moeder te bezoeken. En dan iets leuks met hen te doen. Een rondje wandelen, een spelletje spelen of een kopje koffie drinken. Er werd schande van gesproken. “Zoiets mag je toch niet verplicht stellen? Daar zijn professionals toch voor?” Maar de echte schande is dat vader en moeder blijkbaar geen bezoek krijgen als dat niet verplicht gesteld wordt.

Tijdens een werkbezoek aan een gezin met opvoedingsondersteuning braken de kinderen de tent af. Ze hingen bij wijze van spreken in de gordijnen. Vader en moeder gingen ongestoord door met hun verhaal en grepen totaal niet in. “Kijk, wethouder. Daar hebben we nu ondersteuners voor.” Er is enige geestelijk lenigheid voor nodig om werkelijk te geloven dat professionals de eerst verantwoordelijken voor de opvoeding van je kinderen zijn. Net als voor het geloof dat een tehuis je ontslaat voor iedere verantwoordelijkheid voor je eigen ouders. We zijn een bijzonder landje.

De meeste Nederlanders voelen nog wel aan dat er iets niet helemaal in de haak is met de uitspraken in de voorbeelden hierboven. Ze zijn in de oren van een willekeurige toerist zelfs volkomen absurd. Toch kan het nog mooier. Aan een groep Tsjechen heb ik eens uitgelegd dat tot voor kort de overheid aan grootouders geld gaf om op hun kleinkinderen te passen. En dat kinderen via een zogenaamd ‘Persoons Gebonden Budget’, geld kunnen krijgen om het huis van hun eigen ouders schoon te houden. Ze keken me aan alsof ze water zagen branden. En het kostte me nog moeite hen er van te overtuigen dat ze niet in de maling werden genomen.

De tijdsgeest begint te veranderen. Half verontschuldigend vertelde een vriend van me dat hij een tijdje geleden met zijn gezin en de ‘oppas opa en oma’ op kosten van de belastingbetaler op vakantie was geweest. “Het was natuurlijk belachelijk dat het kon. Maar wie laat zo’n buitenkansje liggen.” We hebben er hartelijk om gelachen. Misschien is dat ook maar het beste. Met enige mildheid kijken naar onze rare fratsen, er hartelijk om lachen en vervolgens terugkeren naar wat ‘normaal’ is.

René Peters is CDA-wethouder in Oss.