Zwitserland aan de Noordzee
Vanochtend presenteerde de Partij voor de Vrijheid het langverwachte rapport van het Britse onderzoeksbureau Capital Economics. Hieronder een eerste analyse van de belangrijkste punten uit dat rapport.
Capital Economics (CE) is niet zomaar een onderzoeksbureau. Het is een gerenommeerd, prestigieus bureau, onder meer winnaar van de Wolfson Prize for Economics. Hun reputatie is onberispelijk en internationaal erkend. Het leek me goed om dit feit even te benadrukken, omdat we anders wellicht het risico lopen dat er door euro-adepten eindeloos gezeurd gaat worden over vermeende 'partijdigheid' van dat bureau. Laten we het vooral over de feiten hebben, dan kunnen we daar eindelijk eens een reëel debat over voeren in plaats van 'fact free politics' te bedrijven. Blind vertrouwen in politieke projecten gaat ten koste van de broodnodige objectiviteit.
Na het rapport gelezen te hebben durf ik te stellen dat het een zéér grondig samengesteld rapport is. Om maar meteen met de conclusie te beginnen: een NExit, een Nederlands vertrek uit de EU (en dus ook uit de euro), levert ons land niet alleen weer de zeggenschap over ons eigen parlementaire budgetrecht en onze landsgrenzen op, maar bespaart ons land tevens miljarden euro's! Op de korte termijn voegen de fiscale en monetaire stimuleringsmaatregelen het meest toe aan de economische groei en op de lange termijn zijn het de besparingen op de afdrachten aan de Europese Unie en de verbeteringen in het ondernemingsklimaat die het meest toevoegen. Een Nederlandse samenvatting treft u hier aan.
CE concludeert dat, net als Zwitserland, een vergelijkbare relatie tussen Nederland en de Europese Unie er voor zal zorgen dat het Nederlands BBP in 2035 tussen de 10 en 13 procent hoger ligt dan het geval zou zijn als Nederland lid zou blijven van de EU. In de periode tussen 2015 (invoering NExit) en 2035 zal het voordeel van een NExit voor het Nederlands nationaal inkomen geaccumuleerd in totaal tussen de 1.100 en 1.500 miljard bedragen (huidig prijsniveau). Dat komt overeen met een bedrag tussen de 7.100 en 9.800 per huishouden per jaar. Maar zelfs als Nederland er niet in slaagt een status overeen te komen die vergelijkbaar is met die van Zwitserland, dan nog zou de Nederlandse economie buiten de unie beter af zijn dan erin.
CE concludeert verder (en dat is buitengewoon relevant) dat invoering van de nieuwe Nederlandse gulden niet zal leiden tot een structurele herwaardering van de Nederlandse munt ten opzichte van de euro en overige valuta, zoals de US-dollar. Volgens CE zou er uitsluitend korte tijd na de invoering van de nieuwe gulden enige volatiliteit kunnen zijn. Zie ook de grafiek van pagina 81 van het CE rapport onderaan deze column.
In de woorden van CE:
"Most recent major currency events have often been in themselves the result of the local currency becoming overvalued, and have involved both initial volatility and devaluation. But this isnt the case for any Dutch withdrawal from the single currency. Indeed, there are as many reasons to believe the new guilder will be seen initially as a safe haven, especially if there remains no solution to the structural imbalances between core and peripheral nations, and appreciate against the euro, as there are to foresee the financial markets viewing the Netherlands as more risky and devaluing the currency."
Van enig export verlies als gevolg van de invoering van de nieuwe Nederlandse gulden is dus géén sprake. En verder vormt een NExit dus géén bedreiging voor de stabiliteit van het bankwezen, of voor de positie van de Nederlandse overheidsschuld of pensioenen. Over het algemeen wijzen de verschillende onderdelen van de analyse erop, dat NExit op de lange termijn juist voordelen biedt voor de Nederlandse economie en, meer dan waarschijnlijk, op de korte termijn zal bijdragen aan het verlichten van de huidige Nederlandse economische kwalen (hoge werkloosheid, lage groei, hoge bijdragen aan eurozone landen). Deze vaststelling is zeer belangrijk, omdat het aantoont, dat de nieuwe gulden weldra door de financiële markten (net als voorheen onze oude gulden) als een solide munt gezien zal worden.
Al eerder liet DDS zien, dat juist de eenheidsmunt zorgt voor een sterke discrepantie van de waarde van de munt tussen de deelnemende eurolanden. Zie onderstaande grafiek (uit 2013):
Met de correctie als gevolg van het feit dat Nederland destijds met de oude gulden tegen een veel (13%) te lage euroconversiekoers tot de eurozone is toegetreden, is de economisch juiste euro wisselkoers voor Nederlandse in deze grafiek dus 1,38 USD, hetgeen praktisch overeenkomt met de huidige euro/US-dollar wisselkoers.
CE bevestigt in dit rapport de conclusies die ik in mijn volgende maand te verschijnen boek over deze materie trek. In dat boek ga ik op dit punt overigens verder dan CE, die zich, gelet op de vraagstelling, tot een NExit heeft beperkt. Indien er voor ieder individueel euroland weer eerlijke en evenwichtige wisselkoersen zouden komen, kunnen de Zuid-Europese landen zich economisch op eigen kracht snel herstellen, waarbij ook sterke eurolanden (Duitsland, Nederland, Oostenrijk en Finland) kunnen rekenen op extra economische groei als gevolg van aantrekkende (inhaal-)vraag uit Zuid-Europa naar kwalitatief hoogwaardige producten elders in de EU. De door de eurocrisis opgetreden vraaguitval in de periferie wordt daarmee grotendeels ongedaan gemaakt. Maar nu terug naar het rapport van Capital Economics.
Het rapport toont aan, dat als Nederland deel blijft uitmaken van de EU en de euro, de groei van de Nederlandse economie lager zal zijn dan die van andere belangrijke economische regio's in de wereld. Zelfs lager dan de economische groei van de afgelopen decennia in eigen land. Deze feiten sluiten dus naadloos aan bij de woorden van voormalig CPB directeur Teulings, dat Nederland de euro helemaal niet nodig had gehad om dezelfde voordelen van de interne markt te realiseren. Het toont ook aan hoe desastreus de invoering van de euro heeft uitgepakt voor de Nederlandse economie. En dan hebben we het nog niet eens gehad over de veel te goedkope omwisselverhouding van de gulden naar de euro, die ons land intussen honderden miljarden heeft gekost. Als Nederland uit de EU zou treden levert dat de volgende voordelen op:
De kosten van het zakendoen in Nederland zal met minimaal 20 miljard per jaar verlaagd kunnen worden (in 2035), door regelgeving opnieuw te nationaliseren voor onderdelen die momenteel onder de bevoegdheid van de Brusselse instellingen vallen;
De overheidsfinanciën kunnen verbeteren door niet meer mee te doen aan de bestedings programma's van de Europese Unie, waardoor in 2035 in totaal 240 miljard cumulatief wordt toegevoegd aan het bruto binnenlands product;
De overheidsuitgaven kunnen met minimaal 7,5 miljard per jaar verlaagd worden (in 2035) door het immigratiebeleid te herzien, zodat dit zich veel meer richt op het toelaten van alleen die mensen die een economische bijdrage kunnen leveren;
De uitvoer naar niet-Europese markten kunnen sneller groeien door relaties aan te gaan en te handelen met opkomende economieën, die een hoge mate van groei laten zien, zonder gebonden te zijn aan een gemeenschappelijk handelsbeleid;
Cycli in de macro-economie kunnen efficiënter bijgestuurd worden door de vrijheid te hebben om een monetair en begrotingsbeleid vast te stellen, dat aansluit op de Nederlandse nationale omstandigheden en niet op die van de gehele eurozone. Een op Nederland gericht beleid kan bijdragen aan de aanpak van de huidige economische crisis en kan ertoe leiden dat dit de economie in 2035 309 miljard extra nationaal inkomen oplevert.
Dit zijn feiten die er niet om liegen. In plaats van het geld in kansloze economieën als Griekenland te storten, kan het geld worden besteed in eigen land ter bestrijding van de torenhoge werkloosheid, een fatsoenlijke zorg voor onze ouderen en een degelijk veiligheidsbeleid. Schoon schip met de vele managementlagen in de zorg, het onderwijs en de politie en meer mankracht op de 'werkvloer'. Dat kunnen we dan allemaal realiseren; en dat is ook precies wat het Nederlandse volk wil. Maar er is nog veel meer te melden over dit rapport.
Het rapport stelt verder:
"Hoewel een onderzoek van deze aard bepaalde foutmarges met zich meebrengt, hebben we onze andere belangrijke aannames onderworpen aan een stress-test en zijn we tot de slotsom gekomen dat onze algemene conclusies uitermate robuust zijn. Het verlaten van de unie brengt natuurlijk risicos met zich mee en deze moeten worden erkend en aangepakt door iedereen die NExit overweegt. Maar er kleven ook aanzienlijke risico's aan het blijven in een unie met een fundamenteel gebrekkige munteenheid en er bestaat de dreiging dat betalingen aan perifere landen die gebukt gaan onder schulden uit de hand lopen. Uit onze analyse blijkt wat dit betreft dat Nederland beter af zou zijn wanneer het haar lot in eigen handen neemt, in plaats van bij 'de duivel die je kent' te blijven."
Dit rapport rekent keihard af met de vooroordelen van de euro-gelovigen, die steeds roepen, dat uittreden duurder is dan doorgaan op het pad van miljardentransfers richting vage Europese familieleden. Maar CE is niet de enige die dit zegt. Al eerder wezen we op de talloze vooraanstaande economen (Vaubel, Optica Group, Connolly, Feldstein ten tijde van de voorbereidingen van de EMU; en heden ten dage Henkel, Kerber, Vogelsang, Vaubel en onze landgenoot Ten Dam) die overtuigend hebben gewezen op de onmogelijkheid van het functioneren van de euro in een niet-optimaal valutagebied als de eurozone. Maar ook niet-economen als Fritz W. Scharpf en François Heisbourg komen tot die conclusie. Heisbourg, nu net als Henkel euro-spijtoptant, noemt de euro 'de kanker van de EU' en pleit voor het ontmantelen van de euro om de EU te redden. Voor wie onbevooroordeeld tegenover de materie staat verwondert dat natuurlijk niet. Iedereen met gezond verstand kan zien dat de euro ons niet de beloofde welvaart en werkgelegenheid heeft gebracht, maar juist het omgekeerde. Het wordt hoog tijd, dat de euroleugen ontmaskerd wordt. Het rapport van CE biedt daartoe een functionele kapstok.
Morgen meer over het rapport.
Klik hier voor een overzicht van mijn columns en volg mij hier op Twitter.
