Geweldig, die democratische passie.
In Amerika had je een paar jaar geleden* de Tea Party, die zich fel verzette tegen de powers that be. Daarmee bedoel ik niet alleen Democraten, maar óók de heersende elite van de Republikeinse Partij.
De gewone rechtse kiezer had het namelijk he-le-gaar gehad met allebei. Het gevolg? Zittende republikeinse senatoren en congresleden werden met succes uitgedaagd door Tea Party-kandidaten, die er vervolgens ook nog eens met de overwinning vandoor gingen in de algemene verkiezingen tegen een Democratische rivaal. Of tegen een onafhankelijke tegenstander, zoals in het geval van Marco Rubio, die Charlie Crist versloeg.
Hoe dan ook, dat was en is de reactie van boze Amerikaanse kiezers op het wangedrag van politici: actief, gepassioneerd, georganiseerd. Tegenwoordig is de Tea Party nog steeds actief, maar dan wat minder publiekelijk, en wat meer achter de schermen. Men probeert de boel nu eerst en vooral lokaal te beïnvloeden. Ja, er wordt ook gestreden in het Congres en de Senaat, maar de nadruk ligt op local communities (vertel dat overigens maar niet aan Tom Jan Meeus van de NRC, die begrijpt daar namelijk niets van. Maar goed, dat geheel terzijde), omdat echte culturele veranderingen van onderop komen.
Helaas lijken veel teleurgestelde en boze Nederlanders dat niet te begrijpen. In plaats van actief iets te veranderen klagen ze stilletjes thuis - waar niemand behalve de andere gezinsleden hen kan horen - en
blijven ze thuis bij verkiezingen. Zie dit artikel
op de website van Elsevier: De gemeentepolitiek is nog nooit zo impopulair geweest. Slechts 42 procent van de stemgerechtigden weet nu al zeker dat zij gaan stemmen bij de gemeenteraadsverkiezingen van 19 maart.
Dat blijkt uit onderzoek van TNS NIPO onder 1.300 kiezers, meldt de NOS. De complete peiling is hier te zien. Het onderzoeksbureau verwacht dat niet meer dan de helft van de stemgerechtigden daadwerkelijk zijn stem uitbrengt bij de raadsverkiezingen. Dat zou het laagste opkomstpercentage ooit zijn. In 2012 stemde 56 procent van de kiezers, ook al een diepterecord.
Uit de peiling blijkt dat mensen massaal afhaken omdat "de politiek toch niet luistert," men te weinig zegt te weten over lokale zaken (serieus? Hoe kan je in godsnaam niet weten wat er in je gemeente speelt?), en uit... protest.
Ja, dat leest u goed. Door niet te stemmen - en ook zelf niet mee te doen aan de verkiezingen - hopen weet-ik-hoeveel kiezers een signaal af te geven aan de heersende klasse dat men niet blij is. Blijkbaar is de teleurgestelde kiezer niet slim genoeg om te begrijpen dat mainstream politieke partijen dat prima vinden. Als zij hun zetels maar behouden. En ja, dat lukt ze als mensen die er een andere mening op nahouden hun kiesrecht niet gebruiken.
In plaats van de politiek de rug toe te keren moeten we actiever dan ooit zijn in de politiek. Er moeten meer partijen komen, meer mensen moeten zich kandidaat stellen, en meer mensen moeten de aanval inzetten op de politieke klasse. Hoewel het daarbij verleidelijk is om meteen landelijk aan de slag te gaan, is het veel effectiever om juist toe te slaan op gemeentelijk en provinciaal niveau, waar het aanzienlijk gemakkelijker is om een positieve impact te hebben.
Wat u ook doet, blijft niet thuis. Als er geen kandidaat is van de gevestigde partijen die u kunt steunen, ga dan voor een lokele partij. Dát, niet thuisblijven, maakt indruk op PvdA, VVD, en al die andere partijen die onze gemeenten en ons land al jaren naar de knoppen helpen.