Het einde van het Franse struisvogelbeleid?

Een jaar lang heeft de socialistische regering van François Hollande gedaan alsof het allemaal vanzelf goed zou komen. De eurocrisis was volgens de president voorbij, de werkloosheid zou langzaam maar zeker dalen en de Franse economie kwam er weer bovenop.

Er is weinig van terechtgekomen. Het eurogebied verkeert inderdaad in wat rustiger vaarwater, maar in Frankrijk zelf is weinig verbeterd. De economie groeide in 2013 nauwelijks en meer dan een op de tien Fransen zit nog altijd zonder werk. Het werkloosheidscijfer van 10,9 procent is, naar Europese maatstaven, gemiddeld, maar in veertien jaar niet zo hoog geweest. Over de grens in Duitsland ligt het percentage op de helft.

Zelfs Hollande, die in 2012 nog werd gekozen om een vuist te maken naar die zuinige Duitsers, moet nu erkennen dat zijn oosterburen het beter doen. In een nieuwsjaarstoespraak riep hij vorige week op de belastingdruk voor bedrijven te verlagen, opdat ondernemers in Frankrijk niet meer belasting betalen dan in Duitsland. Daarvoor zou de vennootschapsbelasting met de helft moeten worden verminderd.

Nicolas Sarkozy, zijn voorganger, deed in de aanloop naar de verkiezingen in 2012 eenzelfde voorstel en toen wezen de socialisten van Hollande dat nog van de hand.

Onduidelijk is hoe Hollande zo'n belastingverlaging wil betalen, want er is in Frankrijk het afgelopen jaar nauwelijks bezuinigd. Sterker, het heeft de eigen begrotingsdoelen niet gehaald. Bernard Cazeneuve, de minister die verantwoordelijk is voor de begroting, liet vrijdag weten dat de staat in 2013 bijna 75 miljard euro meer had uitgegeven dan er binnenkwam. Dat had 62 miljard moeten zijn.

Dit jaar wil Hollande 50 miljard euro 'bezuinigen', maar gelet op zogenaamde bezuinigingsmaatregelen in het recente verleden is het de vraag hoeveel van dat bedrag met daadwerkelijke bezuinigingen wordt ingevuld. Tot nog toe heeft Frankrijk vooral de lasten verzwaard om het tekort te dichten. Wat er natuurlijk toe heeft geleid dat Franse consumenten minder besteden en bedrijven nog minder personeel aannemen.

Hollande stelt nu voor de lasten voor het bedrijfsleven met 30 miljard euro te verlagen, op voorwaarde dat ze meer banen scheppen. De werkgevers zijn terughoudend. Die willen graag weten hoeveel Fransen ze in dienst moeten nemen om die lastenverlichting te mogen krijgen.

Het is overigens wat cru dat ondernemers eerst meer belasting moeten ophoesten en vervolgens belastingverlaging in het vooruitzicht wordt gesteld, maar dan op voorwaarden van de staat. Het 'aanbod' van Hollande lijkt dan ook eerder een dreigement: Dring voor mij de werkloosheid terug, anders blijven jullie een torenhoge belasting betalen. Zo werkt dat blijkbaar in socialistisch Frankrijk waar de staat vorig jaar goed was maar liefst 57 procent van het bruto binnenlands product.

Toch is er enige vooruitgang. Hollande erkent nu immers dat er een probleem is. Eind vorig jaar gaf hij zelfs toe dat de Franse arbeidskosten te hoog zijn. Maar dat is toch echt het gevolg van allerlei linkse maatregelen, zoals de 35-urige werkweek, overdreven ontslagbescherming, royale werkloosheidsregelingen en bijzonder veel vakantiedagen. Gaat Hollande daaraan tornen? We zullen het zien.