De ondraaglijke schijnheiligheid van de Israëlboycot

Hoe (in)consequent is de beslissing van PGGM niet langer in een vijftal Israëlische banken te investeren?

Laten we een ding vooropstellen: de beslissing van het Nederlandse pensioenfonds is geen, ik herhaal geen boycot van de Joodse staat. Het is een specifieke actie gericht op het minst verdedigbare onderdeel van de Israëlische (buitenlandse) politiek: het bezettings- en nederzettingenbeleid. En laat ik dit hieraan toevoegen: Israel dient te stoppen met het bouwen van nederzettingen op de bezette Westelijke Jordaanoever en zich zo snel mogelijk uit dit gebied terug te trekken.

Zo, dat is eruit. Als trouwe DDS-lezer bent u nu vast woedend over zoveel virulent anti-Israëlisme, maar stop niet meteen met lezen en geef me een nog een paar alinea’s. Ik beloof u: het komt goed. Want waar niemand een Nederlands bedrijf het recht zal ontzeggen te investeren en dus ook te desinvesteren waar het wil (we geloven hier tenslotte in de vrije markt) en de beperkte boycotactie van PGGM dus volkomen legaal is, zijn er ook zeker forse kanttekeningen bij te maken.

Het pensioenfonds wil graag ethisch beleggen en investeringen in banken die zaken doen in bezet gebied past daar naar eigen zeggen niet binnen. Dus ben ik eens gaan kijken naar de lijst bedrijven waarin PGGM en het Pensioenfonds Zorg en Welzijn (de scheiding tussen deze twee bedrijven is meer juridisch dan feitelijk, PGGM  is de uitvoerder van PFZW) investeren en wat blijkt? Zo ethisch zijn die investeringen helemaal niet. Een paar voorbeelden.

Om te beginnen valt op dat een groot aantal bedrijven waarin PGGM/PFWZ belegt, gevestigd is op de Kaaimaneilanden. De wat? De Kaaimaneilanden. Op die eilanden zit niets behalve een groot aantal brievenbussen. De enige reden om je er als bedrijf te vestigen, is het ontduiken (of chiquer: ontwijken, zo heet ontduiken als je duurdere advocaten hebt) van belastingen. Door Kaaimanachtige constructies lopen overheden (en dus burgers) honderden miljarden aan belastinggeld mis. Niet erg ethisch dus.

Pantserwagens
Verder valt de investering in General Motors op, u weet wel, dat bedrijf uit Detroit dat al die lelijke, slechte Amerikaanse auto’s maakt. Maar dat is niet het enige dat GM doet, het maakt ook de pantserwagens waarmee de US Army illegaal Irak is binnengevallen en heeft bezet. En die het zoveel mogelijk verkoopt aan Derde-Wereldlanden met meedogenloze regeringen. Niet erg ethisch dus.

De Jeruzalem Post schreef gisteren over een tweetal banken, de Bank of China en de China Construction Bank, waarin PGGM investeert en die actief zijn in het door de Chinezen bezette Tibet. Blijkbaar zijn Palestijnse kappen meer waard dan Tibetaanse monniken. Niet erg ethisch.

En als PGGM/PFWZ zoveel moeite heeft met landen die andermans gebied bezet houden, waarom investeren zij dan in obligaties van de Turkse en de Indonesische staat? Turkije houdt de noordelijke helft van Cyprus bezet sinds 1974 en Indonesië doet hetzelfde met Westelijk Nieuw-Guinea al sinds 1963 (waarbij het de lokale bevolking, de Papoea’s aan vreselijke wreedheden onderwerpt). Het pensioenfonds ondersteunt dus direct de regeringen in Jakarta en Ankara, waarbij ook deze laatste het afgelopen jaar niet bepaald een goede reputatie op het gebied van corruptie en mensenrechten heeft opgebouwd. Of zijn we de beelden van het brute geweld tegen de demonstranten in het Gezipark in Istanbul alweer vergeten of het feit dat geen ander land op aarde zoveel journalisten opsluit? Niet bijzonder ethisch.

De lijst gaat maar door. PGGM investeert in Russische staatsobligaties, ondanks de Apartheidswetten (riep daar iemand boycot?) jegens homo’s in dat land. En in obligaties van andere landen met een op zijn zachtst gezegd twijfelachtige reputatie op het gebied van mensenrechten als Nigeria en Colombia. In bedrijven uit dictaturen als Rusland en de Verenigde Arabische Emiraten. In de banken die ons in 2007 in de zwaarste crisis sinds de jaren ’30 hebben gestort: Citibank, J.P. Morgan en de schurkenbank HSBC, berucht om financiering van drugshandel en terrorisme. In bedrijven die sigaretten produceren en alcohol, in casino’s. In de internationale wapenhandel. Allemaal niet erg ethisch. PGGM lijkt geen klontje boter, maar een hele beurre blanc op het hoofd te hebben.

Stop de bezetting
Waarom dan toch die sancties tegen Israëlische bedrijven? Dat heeft te maken met de internationale lobby van de BDS-beweging. BDS staat voor Boycott, Divestment en Sanctions en – u vermoedde het al – richt zich uitsluitend op Israël. De rest van de wereld is een blinde vlek. Iedereen mag bezetten, onderdrukken en de mensenrechten schenden, alleen Israël niet. Ook in Nederland hebben we dit soort malloten, u vindt ze bij Stop de bezetting (ik denk dan altijd welke bezetting? Maar blijkbaar is dat zo duidelijk dat verdere uitleg overbodig is) en oudpremier Dries van Agt is er het voorbeeld van.

De BDS-beweging heeft het meten met twee maten tot core-business gemaakt. Maakt niet uit dat er alleen al in het Midden-Oosten zelf tientallen landen liggen die minder democratisch dan Israël (of helemaal niet) zijn, die de mensenrechten met voeten treden op een wijze die in de Joodse staat ondenkbaar zou zijn, die terrorisme ondersteunen Israël is de wortel van al het kwaad.

Waarmee we bij de kern van het probleem komen. Wat is het dat Israël zo anders maakt dan zijn Arabische buren, anders dan elke staat op aarde? U kent het antwoord: de bevolking is Joods. An allem sind die Juden schuld. En begin niet over die arme, onderdrukte Arabieren in door Israël bezet gebied (al zijn zij wel degelijk arm en bezet) zolang je je niet interesseert voor arme Arabieren in de door Marokko bezette Westelijke Sahara.

Er is een grijs, groezelig gebied tussen begrijpelijke opwinding over een misstand en ouderwets (of neo-) antisemitisme, een gebied waar een bedrijf als PGGM er wellicht verstandig aandoet uit weg te blijven. Ik sluit mij graag aan bij de woorden van Norman Finkelstein, de nota bene antizionistische, Joodse Israëlcriticus, wanneer hij zich opwindt over de hypocrisie van de BDS-beweging:

Volg Bart Schut hier op Twitter.