Weer een Frans avontuur in Afrika

De rust schijnt enigszins te zijn wedergekeerd in de hoofdstad van de Centraal Afrikaanse Republiek, Bangui. Dit weekeinde landden enkele honderden Fransen troepen in de stad waar gevechten waren uitgebroken tussen de overwegend christelijke bevolking en islamitische bendes uit het noorden die in grote delen van het land de dienst uitmaken. De Fransen houden de twee kampen vooralsnog uit elkaar.

Donderdagavond kreeg Frankrijk toestemming van de VN-Veiligheidsraad om de Centraal Afrikaanse Republiek binnen te vallen. Troepen waren van tevoren in de buurlanden Gabon, Kameroen en Tsjaad gestationeerd. Zo'n 1600 Fransen zouden aan de missie moeten deelnemen.

De situatie in de Centraal Afrikaanse Republiek bereikte afgelopen week een dieptepunt toen enkele honderden vooral christelijke inwoners van Bangui werden afgeslacht. Buitenlandse correspondenten in de stad schreven over gruwelijke moordpartijen. De mortuaria liggen vol met lijken. Op verschillende plaatsen in de stad lagen voor het weekeinde nog lichamen op straat. Niemand durfde naar buiten te gaan om ze op te ruimen.

De gevechten begonnen op donderdag toen christelijke milities die oud-president François Bozizé steunen de hoofdstad binnenvielen. Bozizé werd eerder dit jaar afgezet door Michel Djotodia, een moslim die leiding geeft aan verschillende groeperingen in het noorden van de Centraal Afrikaanse Republiek die zich al decennialang achtergesteld voelen. Hij oefent echter maar beperkte invloed uit op bendes, waaronder huurlingen en kindsoldaten, die voor hem vechten. Djotodia heeft zijn aanhang opgeroepen de wapens neer te leggen, maar daar wordt niet door iedereen gehoor aan gegeven.

Het is bepaald niet de eerste keer dat Frankrijk heeft moeten ingrijpen om de gemoederen in de oud-kolonie tot bedaren te brengen. Minder dan twintig jaar nadat het land onafhankelijk was geworden greep Frankrijk in 1979 in om de krankzinnige dictator Jean-Bédel Bokassa, die zichzelf als keizer had gekroond, af te zetten. De eerder democratisch gekozen president David Dacko kwam terug aan de macht, maar hij werd vervolgens gezien als weinig meer dan een marionet van de voormalige overheerser. Dacko werd in 1981 voor de tweede maal afgezet. Fransen troepen vielen het land in 1996 wederom binnen toen onrust was uitgebroken en soldaten deserteerden. Dat gaf de toenmalige president Ange-Félix Patassé de gelegenheid om wraak te nemen op zijn tegenstanders, wat zo uit de hand liep dat Bozizé in 2003 een staatsgreep pleegde.

President François Hollande heeft liever dat de Afrikanen het hef in eigen hand nemen, maar vooralsnog lijkt er geen andere mogelijkheid dat nog een interventie om erger te voorkomen.

Eerder dit jaar greep Frankrijk ook in de oud-kolonie Mali in toen islamisten en opstandelingen daar de hoofdstad dreigden in te nemen. De situatie in Mali is nu rustiger en een vredesmacht van Afrikaanse en Europese troepen moet die rust gaan bewaken.

In 2011 moest Frankrijk ook in Ivoorkust tussenbeide komen toen de christelijke president van die voormalige kolonie, Laurent Gbagbo, weigerde af te treden ten gunste van zijn gekozen opvolger, de moslim Alassane Ouattara. Franse troepen arresteerden Gbagbo destijds en maakte zo een einde aan het geweld. De oud-president staat nu in Den Haag terecht voor het Internationaal Strafhof.

Zo blijft Frankrijk bezig.