We leven steeds langer en gezonder

Het is niet alleen kommer en kwel, zo vlak voor het einde van het jaar. Wereldwijd leven we gemiddeld 50 procent langer dan een halve eeuw geleden.

De wereldbevolking is groter dan ooit. Armoede is er ook nog altijd alom. Naar schatting kan bijna een miljard mensen niet in hun basisbehoeften voorzien. Enkele miljoenen kinderen komen nog ieder jaar om van de honger. De helft van de kinderen die in India ter wereld komt, wordt met gebreken geboren als gevolg van ondervoeding, ongelukken of vervuiling.

Toch gaat het de goede kant op. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie (PDF) is het aantal kinderen dat sterft voor ze de leeftijd van vijf jaar hebben bereikt tussen 1990 en 2010 met maar liefst de helft afgenomen. 71 procent minder kinderen zijn overleden aan de mazelen. Geschat wordt dat het aantal mensen dat is overleden als gevolg van tuberculose met de helft is teruggedrongen. Zelfs het aantal HIV-doden loopt terug. Sinds 2005 heeft het virus bijna een kwart minder slachtoffers geëist.

De rijkste landen doen het vanzelfsprekend het best. In het Westen is AIDS niet langer een dodelijk ziekte terwijl in Afrika nog jaarlijks honderdduizenden mensen overlijden aan de ziekte.

Toch stijgt de levensverwachting wereldwijd. In de jaren vijftig was de wereldwijde levensverwachting nog 47 jaar. In 2011 was dat 70, een verschil van 50 procent!

De enorme vooruitgang die in de medische wetenschap is geboekt is de meest voor de hand liggende, maar wellicht niet de belangrijkste verklaring. De stijgende levensverwachting gaat namelijk gepaard met een ongekende welvaartsstijging die weer het gevolg is van toegenomen politieke stabiliteit en verstandiger economisch beleid.

In 1981 leefde nog 70 procent van de bevolking in de Derde Wereld van minder dan 2 dollar per dag. 42 procent moest het zelfs met minder dan 1 dollar per dag toen. Vorig jaar waren de cijfers respectievelijk 43 en 14 procent. Dat terwijl de wereldbevolking in dezelfde periode meer dan verdubbelde.

De armoede is vooral teruggedrongen in die landen waar de rechtsbescherming voor burgers en bedrijven is verbeterd; landen die hun buitenlandse schulden zijn begonnen af te betalen, de inflatie hebben beteugeld, een gedegen begrotingsbeleid voeren, privatiseringen hebben doorgevoerd, de belastingen hebben verlaagd en protectionistische maatregelen die de handel in de weg stonden hebben afgeschaft.

China, met een bevolking van 1,3 miljard, springt het meest in het oog, maar tal van Afrikaanse en Zuid-Amerikaanse landen hebben hetzelfde gedaan. De inwoners van die landen zijn meer gaan verdienen, dus kunnen ze meer eten en medicijnen kopen. Wegen en andere infrastructuur worden beter onderhouden, waardoor die producten naar de plaats kunnen worden gebracht waar er vraag naar is. Medisch personeel, dat voorheen naar het buitenland trok, blijft in eigen land, want de economie groeit en de kans dat er weer eens een burgeroorlog uitbreekt is afgenomen. De geletterdheid neemt wereldwijd ook toe, waardoor meer mensen de gebruiksaanwijzingen van medicijnen kunnen lezen en kunnen gaan studeren.

We zijn er nog niet. Als gezegd, nog zo'n miljard mensen leeft in armoede. Teveel landen, India voorop, voeren nog ouderwets socialistisch beleid waardoor er minder vooruitgang plaatsheeft dan mogelijk is. Maar over het algemeen gaat het steeds beter en dat stemt toch tot optimisme.