Warme intentie botst op koude werkelijkheid

Waar de Nederlandse economie voorzichtig lijkt te groeien, is de constante groei van de Duitse economie inmiddels geen verassing meer. De Duitsers lijken met hun economische voorspoed en relatief lage lonen, zonder kleerscheuren de Europese crisis te weerstaan. Maar schijn bedriegt. De auto-industrie is de belangrijkste motor achter deze goede cijfers. De export van deze Duitse luxegoederen is ongekend en komt mede tot stand door een kunstmatig lage energieprijs. Een lage energieprijs waar overigens alleen de Duitse industrie de vruchten van plukt en de Nederlandse industrie en Duitse burgers onder te lijden hebben.
 
Terwijl de Duitse export floreert, blijven binnenlandse bestedingen achter. De lonen zijn relatief laag en de lage energieprijs, waar vooral bedrijven van profiteren, komen tot stand dankzij torenhoge subsidies. Een gemiddeld Duits gezin is zo’n 700 euro per jaar kwijt aan subsidies. Dit is 700 euro koopkrachtverlies. De Duitse industrie de lusten, een lage energierekening, de burgers en het midden- en kleinbedrijf van onze oosterburen de lasten. Maar niet alleen de inwoners van onze oosterburen hebben er last van. Ook de Nederlandse energie-intensieve bedrijven, zoals het Groningse Aldel, onder vinden hinder. Terwijl Aldel produceert met aanzienlijk minder energie dan zijn Duitse concurrenten, staat het bedrijf toch onder druk. De kosten voor energie dreigen het Groningse bedrijf en zijn 500 werknemers de nek op de draaien.
 
Maandag 2 december zal de Tweede Kamer naar alle waarschijnlijkheid een wet aannemen die de toedeling van energiekosten voor Nederlandse bedrijven weer enigszins gelijk brengt met het Duitse niveau. Nederlandse bedrijven krijgen daardoor weer een eerlijke kans om te concurreren, en banen blijven behouden. Toch blijft het wringen dat wij een noodconstructie moeten optuigen voor fouten in het huidige beleid.
 
Als open economie is het verstandig dat Nederland het Duitse voorbeeld volgt om de energie-intensieve bedrijven te laten profiteren van de lage stroomprijs en niet mee te laten betalen voor de torenhoge kosten die daarmee gepaard gaan. Maar op de lange termijn is dit onhoudbaar. Iedere dag lezen wij - inmiddels ook in Nederlandse kranten - dat het huidige energiebeleid niet is vol te houden. Het energieakkoord heeft Nederland met de rug naar Europa gekeerd en de mogelijkheid tot samenwerken verzwakt. Terwijl juist energie bij uitstek een terrein is voor een Europese samenwerking, zoekt ieder land een eigen – zwaar gesubsidieerde – oplossing. Het geeft een land als China in de tussentijd de ruimte om te profiteren van goedkope energie op basis van fossiele brandstoffen die royaal voorhanden zijn. Het korte termijn voordeel is dat zij daardoor Duitse kwaliteitsauto’s kunnen kopen. Voor zo lang het duurt. En wie tegelijkertijd de ontwikkeling in de VS ziet dat voor het eerst sinds de industrialisatie energie-exporterend wordt, snapt dat het tijd wordt voor een koerswijziging.
 
Die kans op een koerswijziging dient zich aan in juni 2014 als de Europese top over energie gaat. Dan kunnen de regeringsleiders met elkaar zorgen dat zij gaan doen waar de EU ooit voor bedoeld was, namelijk samenwerken. In de tussentijd modderen wij door met allerhanden noodverbanden om bedrijven als Aldel te redden en werkgelegenheid vast te houden.  

René Leegte is woordvoerder energie en handel.