Afbeelding: Reformatorisch dagblad.
Afgelopen maandag was deel 1 van de documentaire Mark vs. Rita te zien.
In de documentaire komen betrokkenen uit de periode dat de VVD een interne lijsttrekkerverkiezing hield aan het woord. Het is de laatste tijd druk rondom de geschiedenis van de liberale partij. Naast de documentaire verscheen het boek de "De Liberale Opmars", van auteur Andre Vermeulen. Dit boek beschrijft uitvoerig de geschiedenis van de Tweede Kamerfractie van de VVD en bevat leuke weetjes en anekdotes. De liberalen zijn populairder dan ooit, 65 jaar na haar oprichting.
Affijn, "Mark vs. Rita"is een ietwat gedramatiseerde versie van het verhaal over een liberale partij die een interne lijsttrekkerverkiezing houd en vooral in de media als verscheurd naar buiten komt. Wie kent de beelden niet van een opgedofte Rita Verdonk die op de Bouwrai bekend maakt dat zij zich kandidaatstelt voor het lijsttrekkerschap van de VVD.
Het zou bijna de nagel aan de doodskist zijn van de VVD. Een spijkerharde campagne breekt los. De VVD is gespleten, je moet voor een van de kandidaten kiezen, bijltjesdag, zwarte lijsten! Het zijn maar een paar van de begrippen die aan de orde komen in deze roerige periode. Ook nu nog zijn campagneleiders Frits Huffnagel (Rutte) en Ed Sinke (Verdonk) het niet eens. Volgens Sinke is alles in werking gesteld om Verdonk van het lijsttrekkerschap af te houden.
De discussie zorgt voor een ietwat geestig moment in de documentaire van Jair Ferwerda.
Hoe de meest democratische manier voor het kiezen van een lijsttrekker er voor zorgde dat de boel bijna ontplofte. Na de verkiezingen in 2006, die voor de VVD allerminst goed verliepen, stelt het hoofdbestuur van de VVD de evaluatiecommissie Dekker in. Deze heeft als taak te onderzoeken wat er is misgegaan. De commissie concludeert dat het hoofdbestuur te veel de kant van Rutte heeft gekozen. Ook heeft Verdonk zich niet aan de fractiediscipline gehouden na de verkiezingen. Bij de uitslagenavond in het Okura hotel wordt Rutte gekozen als lijsttrekker. Verdonk wordt later uit de fractie gezet. De vraag is of de VVD bij de verkiezingen in 2006 meer stemmen had gehaald als Verdonk lijsttrekker was geworden. Wel kreeg zij meer voorkeursstemmen dan Rutte. Haar nieuw opgerichte partij stond hoog in de peilingen, maar haar droom om de eerste vrouwelijke premier te worden ging bij nieuwe verkiezingen als een nachtkaars uit. Misschien is het wel goed dat het zo is gelopen. De altijd enthousiaste Rutte heeft de VVD voor het eerst in haar geschiedenis tot de grootste partij van Nederland kunnen maken. Om dit ook zo te houden wordt erg moeilijk. Rutte zelf kiest vlak voor de volgende verkiezingen of hij door wil gaan. De externe effecten en de zogenaamde 'metaalmoeheid'spelen hier een rol. Politiek is een ingewikkeld spel. Of Huffnagel en Sinke het ooit eens zullen worden betwijfel ik. Ik verheug me in ieder geval op deel 2 van de documentaire, welke morgenavond wordt uitgezonden.
Jason van der Helm is lid van de VVD en auteur van het onderzoek "VVD- wederopstanding onder Rutte".
Twitter: @jvdhelm
Deel 2 van de documentaire Mark vs. Rita wordt maandag 23 december uitgezonden om 21.10 op Nederland 2.