Energieakkoord? Welk energieakkoord?

Met veel tamtam verkondigden de media gisteren dat er een energieakkoord gesloten is tussen milieubeweging, bedrijfsleven, overheid en werkgeversorganisaties. Maar wij vragen ons af welk energieakkoord is er dan gesloten? We zien slechts  een mondelinge afspraak over een tiental hoofdpijnpunten.

Een gastbijdrage van Niek Rodenburg, voorzitter van de Groene Rekenkamer.

Samenvatting:

Vraag:

We zullen ons beperken tot het punt windenergie uit het zogenoemde energieakkoord dat geen akkoord is.

Allereerst valt op dat er door alle partijen angstvallig vermeden wordt openlijk te zeggen dat de lasten voor de Nederlandse huishoudens de komende jaren explosief zullen stijgen vanwege het doorberekenen van alle energiebelastingen en subsidies voor duurzame energie.

Enig rekenwerk door de Groene Rekenkamer brengt aan het licht dat de energiekosten voor de Nederlandse huishoudens de komende jaren schrikbarend sterk zullen stijgen, nog sterker dan eerdere berekeningen hebben uitgewezen.

Ondertussen wordt u door de deelnemende partijen die de onderhandelingen voerden, wijs gemaakt dat uw energierekening door de gratis wind goedkoper zal uitvallen. Laat u echter niets wijsmaken door de milieubeweging en de voorzitter van de Sociaal Economische Raad (SER), de heer Draijer. Elektriciteit wordt misschien een paar cent per kWh goedkoper, maar de energiebelastingen zullen zo sterk stijgen dat die paar cent prijsdaling voor elektriciteit volledig teniet zal worden gedaan.

Wat houdt het onderdeel  ‘windenergie’ van deze mondelinge afspraak in?

Er is afgesproken dat er uiterlijk in 2023 4.500 Megawatt op zee wordt gerealiseerd en dat de eerder afgesproken opgave van 6.000 Megawatt op land in 2020 wordt afgerond.

Te land
Op dit moment staat er op het land voor ongeveer 2.200 Megawatt aan opgesteld vermogen. Dat betekent dat er nog 3.800 Megawatt op land moet worden gebouwd.

Laten we op land uitgaan van windturbines van 5 Megawatt elk, dan zijn er 760 windmolens nodig om de doelstelling te halen.

Ter zee
Op dit moment staat er voor hooguit 250 Megawatt aan opgesteld vermogen op zee. De overheid wil graag 4.500 Megawatt vermogen zien wat inhoudt dat er nog voor 4.250 Megawatt bijgebouwd moet worden.

Als we uitgaan van windturbines met een vermogen van 7 Megawatt elk, dan zijn er ruim 600 windmolens nodig.

Goedkoper bouwen?
Nu proberen de bouwers en energiebedrijven de bevolking wijs te maken dat het allemaal erg gaat meevallen, omdat ze nieuwe technieken gevonden schijnen te hebben die het bouwen goedkoper maakt. Maar daar heeft de Nederlandse burger helemaal niets aan, want die betaalt de bouwkosten niet.

De Nederlandse burgers krijgen alleen te maken met de subsidie die aan de energieleveranciers door de overheid betaald wordt op het moment dat de windmolens daadwerkelijk stroom gaan leveren. Tientallen miljarden euro’s subsidie, uw en mijn belastinggeld dus. Dáár heeft u mee te maken. Dát gaat u in de portemonnee merken. Dat zal uw welvaart in sneltreinvaart doen afnemen. Het zal een heleboel sociale- en maatschappelijke onrust geven, faillissementen, bedrijfssluitingen en werkloosheid in zulke grote aantallen die zich nog niet eerder in Nederland hebben voorgedaan.

Om de zaak wat te vereenvoudigen kijken we wat de subsidies betreft naar de bestaande situatie. Wat geeft de overheid op dit moment weg van uw belastinggeld en aan welk windpark.

Een concreet voorbeeld is het Gemini windpark dat ten noorden van Schiermonnikoog gebouwd moet worden. Voor dit windpark heeft de overheid 4,5 miljard euro op de plank klaar liggen zodra het stroom gaat leveren. 15 jaar lang een bedrag van 300 miljoen euro voor de exploitant. Het windpark bestaat uit 150 windmolens die elk 4 Megawatt vermogen bij vollast kunnen leveren. Het totale opgestelde vermogen bedraagt dus 600 Megawatt.

Met deze 600 Megawatt gaan we verder rekenen voor de offshore kant van het verhaal. Er zijn om de doelstelling van 4.250 Megawatt te halen 7 vergelijkbare windparken als het Gemini windpark nodig. Dat gaat de Nederlandse burgers 31,5 miljard Euro kosten. Wees niet bang, de regering zet dit bedrag de komende 15 jaar gewoon op uw maandelijkse energienota.

Voor de kosten van de 3800 Megawatt op land nemen we het windpark in de Noordoostpolder dat bij Urk in aanbouw is, als voorbeeld. Er komen 86 windmolens van ieder 5 Megawatt vermogen waarvoor een bedrag van 1 miljard euro subsidie ter beschikking is gesteld. Om aan de doelstelling van 3.800 Megawatt te voldoen, waar 760 windmolens voor nodig zijn moeten er dus meer dan 9 vergelijkbare windparken gebouwd worden. Daarvoor komt dan een subsidiebedrag van meer dan 9 miljard euro voor ter beschikking.

Totaal aan subsidie land dus 9 miljard euro plus 31.5 miljard euro subsidie voor wind op zee is ruim € 40 miljard.

Houdt het daarmee op?
Nee, want alle windmolens moeten ook nog door de netbeheerder op het landelijk koppelnet worden aangesloten. De aansluitingen op zee zijn het duurste. Per windpark mag je daar rustig op 1,5 miljard euro tot 2 miljard euro rekenen. Er komen naar schatting 7 windparken die de 4.250 Megawatt voor hun rekening gaan nemen. De offshore aansluitingen kosten dus bijna 14 miljard euro.

De windmolens op land zijn iets goedkoper om aan te sluiten, daar rekenen we op een bedrag van 100 miljoen euro per windpark. Totaal dus 9 windparken maal 100 miljoen is bijna 1 miljard euro.

Deze aansluitkosten van off- en onshore van 15 miljard euro krijgt u ook bij de maandelijkse energienota opgeteld.

Resumerend

Alle subsidies opgeteld, offshore van 31,5 miljard euro en onshore van 9 miljard euro komen we op een slordige 40 miljard euro subsidie uit. Plus de aansluitkosten van 15 miljard is 55 miljard euro.

We zijn er echter nog niet, want bovenstaande subsidiebedragen zijn niet in de SDE+ subsidie verpakt die de overheid jaarlijks rondstrooit. Bovenstaande subsidiebedragen komen dus bovenop de SDE+ subsidie die u ook al via een toeslag op de maandelijkse energienota betaalt. Daarbij gaat het om ongeveer 3,8 miljard euro per jaar. We zien geen enkele reden dat deze SDE+ subsidie afgeschaft gaat worden, dus die 3,8 miljard per jaar gedurende 15 jaar maakt de rekening voor de huishoudens nog eens 57 miljard euro zwaarder. We komen dan totaal uit op 112 miljard euro voor de komende 15 jaar.

Ho, wacht even.

De energiebedrijven moeten de komende 10 jaar ook nog eens enkele tientallen miljarden investeren om hun centrales geschikt te maken voor het meestoken van biomassa. U weet wel, de houtpellets waarvoor op dit moment tienduizenden hectares kostbaar Amerikaans en Canadees bos wordt gekapt.

Denkt u dat de energiebedrijven u die tientallen miljarden euro’s niet zullen doorberekenen?  Deze, naar schatting 20 miljard euro opwaarderingskosten van centrales worden netjes aan de consument in rekening gebracht.

We zitten inmiddels op een kostenplaatje voor de Nederlands huishoudens van meer dan 130 miljard euro. Over 15 jaar gezien is dat meer dan 8 miljard per jaar.

Er zijn volgens het CBS 7.6 miljoen huishoudens in Nederland. Om die ruim 8 miljard euro per jaar te betalen krijgt  elk huishouden per jaar bijna 1200 euro bovenop de energienota doorberekend. Een bedrag dat niet meer in de Nederlandse economie gestopt kan worden. Nederland zal dankzij windenergie verarmen.

Bovenstaande nieuwe berekeningen zijn gemaakt op basis van het gisteren verschenen zogenaamde energieakoord dat geen akkoord is. De uitkomst is verrassend en komt volledig overeen met de cijfers die in ons rapport Windenergie in Nederland, Kosten en Baten, zijn berekend.

Het is duidelijk dat er nog geen energieakkoord is en we zijn benieuwd welke minister de verantwoordelijkheid neemt voor een nationale verarming van meer dan 130 miljard euro gedurende de komende jaren.

130 miljard euro die opgebracht moet moeten worden door de Nederlandse huishoudens. Een groep die verantwoordelijk is voor 23% van het elektriciteitsverbruik, maar slechts 2,8% van het totale energieverbruik in Nederland.

Aldus Niek Rodenburg.

Voor mijn eerdere DDS–bijdragen, zie hier.