Christelijke ophef over homoseksualiteit is achterhoedegevecht

De Amerikaanse organisatie Exodus International, die beweerde homo's van hun geaardheid te kunnen genezen, heeft gisteren de deuren gesloten.  "We hebben fouten gemaakt in hoe we met mensen omgingen, met ons geloof als uitgangspunt," erkende de organisatie.

Dit is onderdeel van een belangrijke trend onder orthodoxe christenen: ze beginnen homoseksualiteit te accepteren. Natuurlijk woeden er nog achterhoedegevechten.  Kort geleden zagen we in Georgie priesters die, gewapend met stokken en meer, een meute van 20.000 man aanvoerden die inhakten op een mini-homorechtendemonstratie van 50 man. Weerzinwekkend en grotesk. Want het aantal christenen dat zich nog druk maakt over homoseksualiteit neemt drastisch af, zo leert een analyse van Big Data.  De verdergaande verstedelijking versterkt de desinteresse in andermans seksleven. En homohaat past niet in het introspectische christendom dat nu in opmars is. Er is markt voor een geloof dat liefde predikt in plaats van haat.  En de grote wereldproblemen vereisen inzet van ieder creatief mens, ongeacht zijn seksuele voorkeur. Christelijk verzet tegen homo-emancipatie, zoals we nu zien in Afrika, Rusland en Georgie, wordt in de christelijke wereld een achterhoedegevecht. Er zijn voor christenen, zeker nu christenvervolging in islamitische landen toeneemt, nu echt andere prioriteiten. Tijd dus om de bakens te verzetten. 

Het eerdergenoemde Exodus International, dat sinds 1976 actief was, heeft inmiddels haar excuses aangeboden en de tent gesloten. Jarenlang werden er tientallen homo's en lesbiennes met therapie en gebeden 'behandeld'. "Ik betreur de pijn die velen van jullie hebben ervaren. Ik betreur dat jullie jarenlang schaamte en schuld ervoeren toen jullie seksuele voorkeur hetzelfde bleef," schreef leider Alan Chambers in een verklaring aan zijn voormalige 'patiënten', meldt het ANP. De organisatie had 260 vestigingen door heel Noord-Amerika. Chambers zegt veel spijt te hebben en deel uitgemaakt te hebben van 'een systeem van onwetendheid'. Het bestuur van Exodus wil nu een homovriendelijkere organisatie beginnen. "Ik erken dat ons geloof moet veranderen, maar ik zal nooit afstand nemen van de kerk," aldus Chambers. Waarvan akte.

Onlangs sprak ik Harper Reed, de CTO (chif technology officer) van de Obama-campagne tijdens de laatste Amerikaanse presidentsverkiezingen. Voor het eerst in de geschiedenis maakte een politieke partij gebruik van de sporen die burgers op het internet achterlaten. Al die digitale sporen werden door slimme IT-ers, waar Reed leiding aan gaf, geanalyseerd en daaruit konden ze tot op buurt- en individueel niveau analyseren wat de mensen bezighield en welke politieke en maatschappelijke thema’s ze echt relevant vonden.  Zo ontdekten de Democraten dat de meeste Amerikanen, ook de streng religieuzen onder hen, homoseksualiteit tegenwoordig een non-issue vinden, niet iets om je druk over te maken. Ze gaan uit van het adagium “leef en laat leven”  en vinden het dan ook OK dat homo’s een burgerlijk huwelijk nastreven.  De anti-homo-activisten in orthodox-christelijke en Republikeinse kring bleken veel minder aanhang te hebben dan hun luidruchtige optreden suggereerde. Doordat de Democraten dit wisten, konden ze het homohuwelijk volledig ondersteunen. Doordat de Republikeinen geen gebruik maakten van Big Data, gingen ze tijdens de presidentsverkiezingen vol op het orgel over issues zoals het homohuwelijk, die voor de kiezers, gelovig of niet, irrelevant bleken te zijn geworden. Daardoor verloren ze de verkiezingen.  Reed, zelf hetero en zoals menig creatief getooid met geimplodeerd Einstein-kapsel, vertelde me dit tijdens een etentje in Amsterdam. Nee, dit was geen voorbeeld van PRISM, bezwoer hij. Je kan Big Data ook zonder afluistepraktijken prima benutten. 

In dit kader verbaast het mij dat kerken en religieuze opinieleiders zo weinig gebruik maken van Big Data. Dan waren ze er al lang achter dat de meeste hetero’s positief danwel onverschillig staan tegenover andermans seksleven en het homohuwelijk prima vinden. Ook de weigerambtenaar zou, het Amerikaanse voorbeeld van het homohuwelijk in gedachte nemend, onder Nederlandse orthodoxe christenen minder emotie los kunnen maken dan gedacht. 

Op dit moment woont zo’n 50 procent van de mensen in steden, in 2050 is dat gegroeid tot 80 procent. Stedelingen staan meestal voor een relaxtere seksuele moraal dan plattelanders. Het seksleven van hun stadsgenoten kan ze hoegenaamd niet interesseren. Stedelingen worden ook, vaak meer dan plattelanders, geconfronteerd met de grote issues van deze tijd: economische crisis, oude businessmodellen die verloren gaan en nieuwe die opkomen, technologische innovatie en wat dies meer zij. Ze beseffen dat de problemen waar de mensheid mee geconfronteerd wordt veel creativiteit vergen en hebben niet de neiging om homo’s (die verhoudingsgewijs oververtegenwoordigd zijn in creatieve beroepen) een strobreed in de weg te leggen. 

Tijdens de Tweede Wereldoorlog was het de homoseksuele soldaat annex cryptoloog Alan Turing die de Enigma Code van de Nazi’s ontcijferde, waardoor geheime boodschappen van de nazi’s toegankelijk werd voor de geallieerden.  Daardoor konden de geallieerden de oorlog  winnen. Turing was een computerwetenschapper avant la lettre, en toen het Britse leger er begin jaren vijfitig van de vorige eweuw achter kwam dat Turing homoseksueel was, werd hij chemisch gecastreerd. Twee jaar later vergiftigde hij zichzelf met een appel vol cyanide, alsof hij Sneeuwitje was. Of was het de appel van goed en kwaad waarvan hij at?  

We hebben anno 2013 gelukkig geen Wereldoorlog die gewonnen moet worden, maar er liggen wel hele grote probleme op het bord van de mensheid. We hebben alle creativiteit nodig, en of de mensen die passende antwoorden bedenken op de grote vraagstukken van deze tijd van bil gaan met een man of een vrouw, is volledig irrelevant geworden. Sterker nog, het besef is ook in legerkringen doorgedrongen dat vrijheid van leefstijl ertoe leidt dat meer creativiteit loskomt en dat mensen beter gaan presteren. Daardoor werd ook in het macho Amerikaanse leger homoseksualiteit de afgelopen tijd een non-issue. Veel mensen die het leger nodig had in The War on Terror, bijvoorbeeld Amerikanen die Arabisch spraken, waren homo, en wilden niet functioneren in een homofobe omgeving. Inclusion was het antwoord van het leger. Dat moet nu ook het antwoord worden van kerken. Ieder spatje creativiteit is nu nodig om uit de huidige wereldcrisis te komen – alle hens moeten aan dek.  En als je zelf relaxt bent over je eigen heteroseksualiteit, waarom zou je dan moeite hebben met andermans homo- of biseksualiteit? 

De Belgische bioloog Dirk Draulans stelt in zijn boek Het succes van slechte seks dat de mens niet gemaakt is voor monogamie. Het monogame huwelijk is volgens hem een constructie die door Kerk en Staat is gecreëerd om de mensen beter te kunnen controleren. Gemiddeld is 5 procent van de mensen homo, en volgens onderzoek van Erik Drost, directeur van de succesvolle datingsite Bilove.nl,  is bijna 1 op de 3, ruim 30 procent, biseksueel. Bij de dieren zien we dezelfde percentages, van olifant tot mier. Als God homo- en biseksualiteit echt zou verwerpen, waarom komt het dan bij mens en dier in even grote mate voor? Biologen zeggen dat deze minderheden en functie hebben en dat ze daarom bestaan. In de natuur heeft immers alles een functie, het nutsdenken is zeer dominant bij Moeder Natuur. Homo’s zijn relevant, daarom bestaan ze, en anders niet. De toekomst is aan relevantie. Alles wat niet relevant is zal verdwijnen, en alles wat relevant is zal behouden blijven.

In de 21ste eeuwse samenleving zal het burgerlijk huwelijk, zoals we dat al eeuwen kennen, een minder belangrijke rol spelen. Op dit moment eindigt 1 op de 3 huwelijken in een scheiding, en we gaan volgens het CBS naar 1 op de 2  huwelijken die in een scheiding eindigt.  Dat gebeurt nu overigens ook bij homo’s: na homohuwelijken komen ook homoscheidingen. Het zijn net mensen (sic). Overigens leert onderzoek dat vrouwen biseksuele mannen spannender en aantrekkelijker vinden dan heteroseksuele mannen. Mensen worden ouder, de levensverwachting gaat naar boven de 100 jaar en meerdere liefdes en meerdere huwelijken in een leven worden net zo normaal als meerdere banen en carrières. Ex-en gaan niet meer via een vechtscheiding uit elkaar, maar het vredige ‘nahuwelijk’, waarbij je vriendschappelijk met elkaar blijft omgaan, rukt op. Tieners worden minder vaak verliefd en het adagium verliefd-verloofd-getrouwd verandert dus ook. In de single peoples society wonen mensen vaker alleen en hebben ze seks met vrienden, zoals de New York Times het typeert: “less dating, more hooking up”.  En jongeren experimenteren meer met biseksualiteit.

Het burgerlijk huwelijk is vooral een zakelijk contract om hypotheek, inkomen, pensioen en andere zaken goed te regelen. Gebeurt dat niet, dan is er maar één lachende derde, en dat is de overheid. En laten  we nu net leven in een tijd waarin de burgers de overheid minder dan ooit vertrouwen. Of het burgerlijk huwelijk toekomst heeft (zowel voor hetero’s als homo’s) is de vraag. In de gemeenteraad van Mexico Stad, een metropool met zo’n 20 miljoen inwoners, wordt nu een wetsvoorstel behandeld om het huwelijk standaard voor de duur van 7 jaar te sluiten, daarna is het automatisch ontbonden, tenzij de echtelieden voor 7 jaar willen bijtekenen, maar dan kunnen ze heronderhandelen over de voorwaarden. Kerken verzetten zich hiertegen, maar het wetsvoorstel sluit wel aan bij biologische wetten, zoals Draulans ze beschrijft: na 7 jaar zijn veel mensen op elkaar uitgekeken. Er wordt niet voor niks gesproken over de seven years itch. Waarom ze dwingen bij elkaar te blijven? In de portable lifestyle die mensen nu prefereren, is geluk belangrijk, en bepalen mensen zelf wat ze gelukkig maakt – ze laten dat dus niet meer voorschrijven door religieuze leiders.  In materieel opzicht hebben we al vrijwel alles bereikt, en nu wordt het tijd voor de vervulling van immateriele behoeften in Kapitalisme 3.0, de periode die nu aanbreekt. Dat smelt samen met het Johannitisch Christendom, dat nu in opmars is.

Het Christendom startte met de periode van Petrus. In de eerste eeuwen was het christendom als een kopie van het Romeinse Rijk, met een sterk centraal gezag, de Bijbel in het Latijn, onleesbaar en verborgen voor de mensen. De mensen waren afhankelijk van de priesterkaste voor hun communicatie met God. Met de Reformatie brak de Paulus-periode aan. De Bijbel kwam beschikbaar in iedere taal, de mensen konden zelf lezen wat hun religie inhield. Nu komen we in de periode van het Johannitische Christendom, de periode van introspectie. Mensen willen nu zelf gaan bepalen wat op religieus en spiritueel gebied goed voor hen voelt, zonder dogma’s en voorbij het aloude hokjesdenken. Bij dit Johannitisch Christendom past geen verkettering van andersdenkenden of anderslevenden meer, past  het prediken van haat ook niet meer. 

In orthodox-christelijke kringen denken verschillende mensen nog dat ze de haat dan maar kunnen exporteren, als ze hun thuismarkt verliezen. Zo zien we dat de homohaat in Afrika wordt gefinancierd door Amerikaanse evangelisten, die o.a. de draconische antihomowetten in Oeganda realiseerden. Ook in Frankrijk, Rusland en landen in de Russische invloedssfeer voeden priesters de homohaat, omdat ze denken dat ze daarmee hun kerken kunnen laten groeien. Niets is echter minder waar. Ook daar rukt het Johannitisch christendom op en ook daar lopen de kerken leeg. Ook daar voeren christelijke leiders een achterhoedegevecht. 

Een goed voorbeeld van koerswijziging is de EO. Toen ik 30 jaar geleden naar Nederland kwam stond deze omroep nog voor rabiate homohaat. Toen ik onlangs werd geinterviewd door EO-coryfee Tijs van de Brink voor het programma Adieu God?  ging het in pais en vree over verschillen en overeenkomsten, en dat ik met een man ben getrouwd werd vanzelfsprekend behandeld, zonder enige moeilijkdoenerij. Zo hoort het en het is goed dat de EO die draai heeft gemaakt. Ik denk dat de slimme marketeers van de EO ook al lang doorhebben, of ze nu Big Data gebruiken of niet, dat ook de overgrote meerderheid van orthodoxe christenen homo-emancipatie OK vinden. 

Echter, doordat een kleine, maar luidruchtige groep christenen zich druk maakt over homeskualiteit, vergeten kerken waar hun markt ligt in deze tijd, die in het Westen de geschiedenis in zal gaan als “ De Grote Verarming” of “De Grote Stagnatie”.  De mensen zoeken in een wereld die te groot en te anoniem geworden is een hondenmand waar ze zich kwispelend in terug kunnen trekken; ze zoeken hoop en troost, inspiratie om de toekomst met vertrouwen tegemoet te zien. Tegen orthodoxe christenen die zich nu nog zo druk maken over de homo-emancipatie, zou ik willen zeggen:  er zijn nu veel belangrijker zaken om je over op te winrden.  Leef en laat leven. En ga actief nadenken over de prioriteiten die je als gelovige het beste passen in de 21^e eeuw. Tijd om het roer om te gooien, de toekomst is aan relevantie.    

Trendwatcher Adjiedj Bakas is auteur van de boeken “De Toekomst van de Liefde”,  “The Future of Faith” en “Het Einde van de Privacy”. www.bakas.nl.