Wie herinnert zich deze woorden niet, uitgesproken door onze voormalige minister van Financiën Jan Kees de Jager. We spreken 15 september 2011, nog maar anderhalf jaar geleden. Gisteren liet diens opvolger Dijsselbloem doorschemeren dat de leningen aan Griekenland kwijtgescholden zullen moeten worden. Iedereen met gezond verstand begreep destijds dat geld lenen aan een failliete debiteur een voorspelbare uitkomst zal hebben, zo niet onze toenmalige regering. En in plaats dat Rutte c.s. leren van het verleden, lijkt men gewoon door te gaan met deze immense belastinggeld verspilling. Of zit er een weersverandering aan te komen?
In juni 2011 zond ondergetekende een
Brandbrief aan toenmalig minister De Jager, waarin met klem werd verzocht geen cent meer naar Griekenland te sturen, met een c.c. aan alle toenmalige kamerleden. Van minister De Jager heb ik toen, zoals verwacht, geen antwoord gekregen, maar dat terzijde. Liever had ik geen gelijk gekregen, maar
het onvermijdelijke dreigt nu toch te geschieden.
De Griekse tragedie neemt inmiddels mythische vormen aan. Maar liefst 240 miljard euro is door de internationale gemeenschap, de eurozonelanden voorop, in dit minieme staatje aan de Egeïsche zee gepompt. Méér dan hun totale Bruto Binnenlands Product. Tegelijkertijd werd het land een streng bezuinigingsbeleid opgelegd. Een combinatie waarvan een brugklasser kan uitrekenen dat dit onbegonnen werk is voor de Grieken. Temeer, daar zij niet of nauwelijks over echte assets beschikken, laat staan een economie die in staat kan worden geacht om op welke wijze dan ook te concurreren met bijvoorbeeld de Duitse. En nu de EU in al haar wijsheid heeft besloten, dat er geen open olijfolie flesjes meer op tafel mogen staan, moeten we vrezen voor de definitieve teloorgang van het laatste restje export-industrie, dat in Griekenland is overgebleven..
Zonder gekheid, dit voornemen van de voorzitter van de Eurogroep is natuurlijk een teken aan de wand. Want als de Grieken hun schulden kwijtgescholden krijgen, dan kun je er natuurlijk op wachten, dat daarna Ierland, Portugal, Spanje, Cyprus en de volgende bail-out kandidaat eveneens aan de bel trekken. En terecht. Immers: gelijke monnikken, gelijke kappen. Of zijn some pigs more equal than others? Maar als dát zo is, dan is er ook geen sprake van een hechte Europese familie. Waarom hebben we dan Griekenland 'gered'? En waarom gaan we dan door met het 'redden' van de andere zwakke eurozone landen? Euro-logica?
Intussen zegt ECB-president Mario Draghi in
Londen, dat GB méér Europees moet worden en bij de Unie gehouden moet worden. Ik citeer:
"European countries should strengthen their ties and flesh out plans made last June for closer integration, including a banking union. The answer to the crisis has not been less Europe but more Europe. We can ... safely say that our Economic and Monetary Union (EMU) is a more stable union today than it was a year ago. Europe needs a more European UK as much as the UK needs a more British Europe. If we are successful in establishing an effective banking union - as I am convinced we will be - the benefits will be large, not only for euro area countries but for all EU members."
Mijn hemel, wat is dit voor holle retoriek? De Unie is 'meer stabiel'? Als je de schulden kwijtscheldt van een begrotingszondaar? Waar zit in vredesnaam het gezonde verstand bij de Europese elite? Hoe kan een president van een Europese Centrale Bank, die geacht wordt politiek neutraal te zijn, dergelijke uitspraken doen? Om het op z'n Brits te zeggen: I am flabbergasted.
Maar er zit natuurlijk een reden achter deze uitspraken. Meerdere redenen zelfs. De eerste is, dat Brussel bezig is met een gigantisch media offensief om de beoogde Banken Unie er (versneld) doorheen te jassen. Men heeft zeer veel haast en dat is -vanuit Brusselse optiek- ook meer dan begrijpelijk. Want tot september (de Duitse parlementsverkiezingen) gebeurt er niet zoveel aan het eurofront. Maar die tijd is er nauwelijks. De eurozone staat op instorten en de enige manier om die te redden is een eeuwige verstrengeling van de schulden van alle eurolanden. En een Banken Unie is daarvoor stap één.
Ik heb al vaker uitgelegd, dat de vorming van een Banken Unie naar Brussels model een hele slechte zaak is, vooral voor Nederland. Voor Frankrijk en in haar kielzog de rest van de Latijnse landen, is het echter de enige manier om het hoofd (nog even) boven water te houden. Maar de vraag is: gaan de Duitsers dat wel accepteren?
Nu staat Merkel er bepaald niet om bekend een uiterst principieel politica te zijn, integendeel. Als het electoraal beter uitkomt draait zij met alle winden mee. Goed voorbeeld daarvan is de ontmanteling van alle Duitse kerncentrales na de natuurramp in Japan. Van een overtuigd voorstander van kernenergie werd Merkel opeens een fel tegenstander. Het kan verkeren..
Het zou dus 'zomaar' kunnen dat Merkel met betrekking tot de euro van gedachten is veranderd. Ik schreef al eerder dat er niet aan getwijfeld hoeft te worden, dat er in Duitsland een Plan B klaarligt, mocht dat onverhoopt nodig zijn. En dat Plan B is de GuldenMark van Markus Kerber. En het zál nodig zijn, want Duitsland gaat natuurlijk nooit de enorme tekorten van aartsrivaal Frankrijk tot in lengte van jaren bekostigen. En het alternatief, het accepteren van een hyperinflatie, is bij onze Oosterburen gelukkig nog steeds taboe. Daarnaast voelt Merkel de hete adem van de AfD in haar nek en ze weet dat ze met hen het euro debat niet moet aangaan tijdens haar campagne, want dan gaat ze keihard onderuit, ondanks de politiek oliedomme uitspraken van een aantal van haar partijgenoten om dat debat wèl aan te gaan. Merkel zal dat niet gaan doen, voorspel ik u.
Maar ook het feit, dat één van de euro-architecten, de Duitse politicus Oskar Lafontaine recent aangaf dat de euro
'een catastrofe' is gebleken wijst er op, dat het tij bij de Duitsers aan het keren is. De aankondiging van Dijsselbloem dat er in Brussel wordt nagedacht over afstempeling van de schulden, juist op dit moment, is dan ook in mijn ogen allerminst toevallig. De geesten worden rijp gemaakt voor tenminste een gedeeltelijke
'reset'. Het
IMF deed er zelfs nog een schepje bovenop, maar dat verbaast niemand, want het IMF pleit al tijden voor een verdere
haircut van de Griekse (lees: Europese) schuldenberg. Er is ook geen reëel alternatief, ook al zei
Rutte afgelopen december nog dat er wat hem betreft geen cent van de leningen aan Griekenland wordt afgeboekt. Maar ja, uitspraken van Rutte, wie gelooft die nog?
De grote vraag die natuurlijk wel overblijft is: wat gebeurt er daarna? Gaat Brussel door op het ingeslagen federale pad of heeft men intussen ingezien dat dit een heilloze weg is?
Een overzicht van mijn columns vind u
hier