FACTCHECK: Wordt Nederland kapot bezuinigd door Rutte?
Frits Bolkestein, Hans Wiegel, Coen Teulings, Bas Jacobs en Paul Krugman beweren dat Mark Rutte de Nederlandse economie kapot bezuinigt, maar is dat wel zo? De feiten.
Om na te kunnen gaan of Nederland kapot bezuinigd wordt, moeten we eerst bekijken of er überhaupt bezuinigd wordt.
Als we kijken naar de uitgaven van de overheid (Rijk, provinciaal en gemeentelijk samen), dan is dat niet het geval. Sinds 2008 stijgen de overheidsuitgaven weliswaar minder snel dan in de periode 1996-2007 en de jaren '70, maar ze stijgen nog steeds. De overheid heeft sinds het bestaan van Nederland nog nooit zo veel geld uitgegeven als vorig jaar.
In 2012 gaf de Nederlandse overheid 303 miljard euro uit.
In 2001 was dat nog 202 miljard.
In 1983 was dat nog 99 miljard.
In 1975 was dat nog 51 miljard.
De Nederlandse overheid gaf in 2012 24 miljard euro meer uit, dan het ontving. Dat overheidstekort is net zo groot als de totale overheidsuitgaven in 1970 samen. Alleen in 2011, 2010, 2009 en 1995 was er een groter overheidstekort in absolute euros. Het jaar 2012 staat daardoor op de 5e plek, qua grootte van het overheidstekort in de gehele Nederlandse geschiedenis. De 1e, 2e en 3e plek qua grootte van het overheidstekort waren alledrie jaren dat Rutte het kabinet leidde.
Dus is de bewering dat Nederland kapot bezuinigd wordt 100 procent onwaar. Er werd en wordt geen eurocent bezuinigd door Rutte I en Rutte II. Er werden de afgelopen 4 jaar zelfs nooit vertoonde recordbedragen meer uitgegeven, dan dat de overheid aan inkomsten ontving. Desondanks krimpt de Nederlandse economie, of eigenlijk: Juist daardoor. De spaarzin van de Nederlander wordt namelijk enkel aangewakkerd door het roekeloze geleen van de Nederlandse overheid sinds 2008. Private schulden worden in toenemende mate afgelost en de spaardepositos van particulieren stijgen fors in reactie op de overheid zo veel leent.
Gaan de overheidsuitgaven zo dadelijk dan wel dalen als gevolg van bezuinigingen van dit kabinet en is het wachten op het uitverdieneffect? Nee, ook dat is niet het geval.
De collectieve uitgaven blijven in 2014 vrijwel ongewijzigd ten opzichte van 2012 rond de 50% bbp, terwijl de collectieve lasten toenemen van 38,8% naar ruim 40% bbp in 2014.
Let wel: het CPB houdt geen rekening met de kosten van het redden van de Euro of met bankenbail-outs, terwijl dat in 2013 en 2014 natuurlijk wel te verwachten kosten zijn. De kans dat de overheidsuitgaven in 2013 en 2014 nieuwe hoogterecords breekt, is dus vrijwel 100%.
Lees ook