De Verenigde Arabische Emiraten hebben een nieuwe export-terminal geopend aan de Golf van Oman. Dankzij een overlandse pijplijn kunnen zij de Straat van Hormuz omzeilen. Iran dreigt al maanden met een blokkade van deze waterweg als het aangevallen wordt door het Westen.
Maar liefst 40 procent van de wereldwijde oliehandel die over zee plaatsheeft moet door de Straat van Hormuz die de Perzische Golf met de Golf van Oman en de Indische Oceaan verbindt. De Amerikaanse marine patrouilleert de Golf met zo'n dertig oorlogsschepen en zou in staat moeten zijn om een Iraanse blokkade binnen enkele dagen te doorbreken, maar niet voordat olieprijzen en verzekeringskosten enorm zijn gestegen.
De dreiging is niet zozeer een Iraanse blokkade, maar een langdurige poging van Iraanse zijde om de oliehandel in de Golf te belemmeren. Dat kan het islamitische land doen door kleine schepen, duikboten en artillerie in te zetten tegen olietankers van Arabische en Westerse landen.
Iran exporteert al geen olie meer naar de Verenigde Staten en Europese landen hebben deze maand een embargo afkondigd. China en India zijn de voornaamste klanten van het land. Maar omdat de olie-inkomsten sterk teruglopen zou Iran wel eens eerder naar een blokkade kunnen grijpen. Het heeft zelf immers toegang tot de Straat van Hormuz minder nodig dan voorheen. Wanneer de beleidsmakers in Teheran de kosten en baten tegen elkaar afwegen, kunnen ze tot de conclusie komen dat een verdere maar tijdelijke terugval in hun eigen olie-export opweegt tegen de mogelijke voordelen van een blokkade: het afstraffen van Westerse mogendheden die tot een luchtaanval zijn overgegaan op de kernreactoren van het land.
De pijplijn en nieuwe haven in Fujairah kunnen 75 procent van de olie-export van de Verenigde Arabische Emiraten compenseren als transport door de Straat van Hormuz wordt belemmerd. Tevens heeft de nieuwe terminal een opslagcapaciteit van een miljoen vaten olie. Dat is echter niet genoeg om een blokkade van de Straat van Hormuz onschadelijk te maken. De voornaamste olie-exporteur is namelijk het naburige Saoedi-Arabië. Dat land beschikt over een pijpleiding die de olievelden in het oosten met de havens aan de Rode Zee verbindt, maar het overgrote merendeel van de Saoedische olie-exporten heeft per schip plaats. Blokkeert Iran de toegang tot de Perzische Golf, dan komt daarmee alsnog zo'n 75 procent van de Arabische olie-export is het geding.
Foto:
Wikicommons / US Navy