Frans is de juiste timmermanszoon

Zeer rake column in de Volkskrant van Sheila Sitalsing, van wie ik toch al een fan ben.

Zij behandelt de strategisch uitgelekte mail van Frans Timmermans, die zich intern bij de partijvrienden heeft beklaagd over Job Cohen en Hans Spekman. Frans moest zachtjes wenen bij het zien van de beelden van Job met Emile Roemer en Mark Rutte, en moet niks hebben van de ideeën van Spekman om van de PvdA een 'SP-light' te maken. Voor Timmermans is de sociaal-democratie er niet alleen voor de onderklasse, maar ook voor de middenklasse, die als lichtend voorbeeld mag dienen voor de geslaagde volksverheffing. Als de PvdA zich alleen nog op de onderkant gaat richten, wordt zij een partij voor mensen met sociaal-economische problemen, een Partij van de Armoede. Daar heeft Frans helemaal gelijk in (zie ook Bert Bukman in de Volkskrant). Sterker, in de hoogtijdagen in de jaren vijftig was de sociaal-democratie eerder een schild tegen links dan tegen rechts. Tijdens de Koude Oorlog trok de PvdA onder leiding van Willem Drees in rooms-rode coalities met de KVP samen op bij de opbouw van de verzorgingsstaat, mede om in eigen land de CPN - die bij de eerste verkiezingen na de oorlog tien procent van de zetels haalde en de Eenheids Vakcentrale (EVC) als politieke basis had - en het communisme in Europa tegenspel te bieden. Vervang de CPN voor de SP, die nu de vakbeweging domineert, en we zijn weer terug in 1946.

Natuurlijk zijn alle plooien na de mail van Timmermans in de partijgelederen weer gladgestreken. Alle heren zijn het met elkaar eens, waarbij Spekman gezegd heeft dat de PvdA een linkse partij is en dat niemand daarover verbaasd moet zijn. Dat is helemaal verkeerd, die Spekman is een domme jongen die de eigen partijgeschiedenis miskent. De PvdA is, als zij wil regeren, helemaal niet links, maar een zelfbewuste bestuurspartij voor nette arbeiders, onderwijzers en academici met een realistisch sociaal programma. Socialistisch is iets anders dan sociaal-democratisch. Mannen die dat ook goed begrepen waren Wim Kok, die zijn ideologische veren in de jaren negentig had afgeschud en dat als een bevrijding zag, en zijn later verguisde opvolger Ad Melkert. Melkert, die zijn politieke carrière als jongerenopperhoofd bij de PPR was begonnen (er jong uitzien heeft Ad ook met snor nooit gedaan), zei van zichzelf dat hij 'geen socialist was, maar sociaal-democraat'. De kapperszoon uit Gouda mag dan door Pim Fortuyn als zure melk zijn uitgespuugd, maar hier had Melkert (in de PvdA gold hij spottend als 'woordvoerder van alles', in de VVD noemde ze hem heel complimenteus voor een politieke tegenstander 'rupsje nooitgenoeg') precies door waar zijn partij moet staan: in het centrum van de politieke macht. In het midden dus, al of niet radicaal.

Frans Timmermans is geen minister geworden in het gedroomde kabinet-Cohen dat er nooit gekomen is en liep dankzij de PVV de afgelopen weken ook een mooie mensenrechtenpost in Europa mis. En dat terwijl hij grote kwaliteiten heeft en misschien wel de uitgelezen man is om de PvdA weer op koers te brengen. Alleen al die naam: Timmermans. Ook Wim Kok was zoon van een timmerman, altijd een goed nest om als Verlosser te voorschijn te komen als de eigen club aan een lange tocht door de woestijn bezig is. Timmermans, uiterlijk gezien ook nooit echt jong geweest, lijkt sprekend op de beoogde opvolger van Kok, het begaafde politieke omnitalent Melkert, die echter altijd talent is gebleven en steeds zuurder ging kijken toen hij echt moest gaan oogsten. Zo zuur als Ad kijkt Frans nog niet. Timmermans is katholiek, wat de hoognodige doorbraak richting CDA mogelijk zou kunnen maken (de PvdA moet echt van dat eeuwige 'KVP-trauma' worden genezen). En Timmermans komt uit de ooit zo Europeesgezinde grensprovincie Limburg, waar tegenwoordig alle belangrijke Haagse politici vandaan komen en wat blijkbaar het Florida van Nederland is waar verkiezingen worden verloren en gewonnen. Kortom, Frans is de juiste timmermanszoon en de ideale opvolger van Job Cohen. Een betere kroonprins kan de PvdA zich niet wensen. Afgelopen week heeft hij zich als zodanig heel eigentijds via e-mail aangediend.