Michael Persson (Volkskrant): 'Verelendung' van de klimaatjournalistiek

Het klimaatdiscours is in de loop de tijd aangepast aan de veranderende omstandigheden. Eerst werd gesproken over 'global warming' (onze schuld!). Maar dat werd toch wat problematisch toen de opwarming van de aarde zo'n tien jaar geleden ophield. Dus verplaatste men de doelpalen en kwam de term 'climate change' (uiteraard opnieuw onze schuld!) in zwang. Maar ook die vlag dekte volgens de Amerikaanse wetenschaps'tsaar', John Holdren, de lading niet zo goed. En hij introduceerde de term 'climate disruption' (onveranderlijk natuurlijk onze schuld!).

Maar voor wetenschapsjournalist Michael Persson van de Volkskrant was deze beschrijving kennelijk niet dramatisch genoeg. Want in een nabeschouwing van de klimaattop in Durban kwam hij afgelopen zaterdag met een gloednieuwe term – ta, ta, ta, ta! - : Klimaatverelendung! Fantastisch! Een verrijking van de taal, bijna op het niveau van de 'klimaatjomanda' van Richard de Mos! Hoe verzin je het?

Realistisch beschrijft Michael Persson wat er in Durban heeft plaatsgevonden:

Voorafgaand aan de klimaattop in het Zuid-Afrikaanse Durban schreef ik over het rondreizende circus dat de onderhandelingen (ook) zijn. Over het feit dat op de ene top de vakantiefoldertjes voor de volgende top al worden uitgedeeld, los van het resultaat. Durban prees zich bijvoorbeeld vorig jaar in Cancun aan als een topbestemming met zijn 'essentiële' eetgelegenheden en zijn must do shopping experiences.

Maar, zoals hij terecht vaststelde, was Durban na Kopenhagen en Cancun weer de zoveelste conferentie waar men het over niet meer eens werd dan verder praten. Wat hem echter kennelijk is ontgaan, is dat hier een zwartepietenspel aan de gang is. Er zijn weinig landen die voelen voor bindende internationale verplichtingen ter beperking van de uitstoot van CO2 door het verstoken van fossiele brandstoffen. Maar ze willen in de ogen van het publiek niet de schuld dragen voor een mislukking van het overleg. Dus stellen zij – op het eerste gezicht redelijke – voorwaarden, waarvan zij echter zeker weten dat die niet aanvaardbaar zijn voor andere partijen, waarna zij hun handen in onschuld kunnen wassen. Vele broeikasgelovigen doorzien dat diplomatieke spel niet en putten nog steeds hoop uit het feit dat de onderhandelingen niet formeel zijn afgebroken. Maar dat is valse hoop.

In de publieke perceptie lijkt de EU nog steeds een voortrekkersrol te spelen. Mijn opvatting is wat cynischer. De EU heeft op dit moment wel wat andere zorgen aan haar hoofd. Bovendien is er een fundamenteel verschil van opvatting tussen Eurocommissaris Hedegaard (o.a. klimaat) en haar collega Verheugen (industrie). De laatste voelt niets voor al dat klimaatgedoe. Ik vermoed dat er een soort al dan niet stilzwijgende afspraak tussen hen is dat Hedegaard Kyoto laat doodbloeden om zich daar op een gegeven moment zonder al te veel gezichtsverlies uit te kunnen terugtrekken, zodat Verheugen meer ruimte krijgt voor de stimulering van de Europese industrie.

Maar dat soort beschouwingen zijn Michael Persson vreemd. In plaats daarvan juicht en jammert hij:

Natuurlijk hebben de diplomaten in Durban duizelingwekkend werk verricht [Noot HL: Er moet mij iets zijn ontgaan.] door het überhaupt ergens over eens te worden in een wereld waarin de belangen zo verdeeld zijn. Maar intussen warmt de atmosfeer op, blijft de zeespiegel stijgen, wordt het weer grilliger. Er vallen al slachtoffers, al kun je ze niet aanwijzen.

Ja, dat is het grappige van de klimaathype. Je kunt niets aantonen. In plaats daarvan zuigt men maar wat uit de duim. Iedereen heeft recht op zijn eigen opinies, maar niet op zijn eigen feiten. De stijging van gemiddelde wereldtemperatuur is zo'n tien jaar geleden gestopt. Geen enkel klimaatmodel heeft dat voorspeld. De zeespiegel stijgt weliswaar, maar die doet dat al honderden zo niet duizenden jaren. Er is geen versnelling waargenomen, zoals de broeikasgelovigen ons altijd willen doen geloven. De laatste jaren is de de zeespiegel zelfs een beetje gedaald. En wordt het weer grilliger? Het laatste IPCC-rapport stelt dat de menselijke invloed daarop niet is aangetoond en waarschijnlijk de komende tientallen jaren ook niet zal kunnen worden aangetoond. Datzelfde geldt voor de slachtoffers van de vermeende door de mens veroorzaakte klimaatverandering. We hebben inmiddels miljoenen slachtoffers geteld van ondervoeding, ziekten, natuurrampen en conflicten, maar de klimaatslachtoffers blijven toch nog maar steeds onvindbaar, ook al zoekt men nog zo hard.

Kortom, Verelendung van het klimaat? Onzin!

Verelendung van de Volkskrant-klimaatjournalistiek dan? Een volmondig 'ja'!