Horror-video Euro-Reddingsscherm ESM

Het heeft er alle schijn van dat premier Rutte op 21 maart van dit jaar namens u en mij een blanco cheque heeft getekend.

Toen werd namelijk door de Europese Raad (staatshoofden en regeringsleiders) besloten tot instelling van het Europees Stabiliteits Mechanisme (ESM), dat in 2013 in de plaats moet komen van het tijdelijke noodfonds EFSF. Eind juni bereikten de ministers van financiën overeenstemming over de ontwerpverdragstekst [pdf] die de instelling van het ESM regelt.

Inmiddels is in Duitsland grote ophef ontstaan over een video die op het internet circuleert en die aan de hand van de verdragstekst uit de doeken doet wat dat ESM gaat betekenen. Kort samengevat: 'Die Schuldenunion'. Welt Online plaatste gisteren de video en voorzag deze van commentaar en van reacties uit de politiek. De video is een productie van Abgeordneten-check, geen obscuur actiegroepje, maar een organisatie waaraan gerenommeerde journalisten hun naam hebben verbonden. Wie de Duitse taal ook maar enigszins machtig is raad ik aan de video te bekijken.

Staan de Duitsers al op hun achterste benen, voor Nederland pakt het ESM helemaal rampzalig uit. Volgens artikel 8 van het ontwerpverdrag zal het startkapitaal van het ESM 700 miljard euro bedragen (aandeel Nederland bijna 50 miljard), maar de 'Gouvernementsraad' (het politieke orgaan van het ESM) kan volgens artikel 10 zelfstandig besluiten om dit kapitaal onbeperkt te verhogen. Beslissingen worden, volgens artikel 4 genomen met 'gekwalificeerde of gewone meerderheid van stemmen'. Het is mij vooralsnog niet duidelijk wanneer het een, en wanneer het ander van toepassing is. Bij stemming met gekwalificeerde meerderheid (80 procent) hebben Duitsland en Frankrijk door hun grote stemgewicht de facto een veto. 

Maar in ieder geval heeft Nederland geen veto en dus kan het niet verhinderen dat het kapitaal van het ESM wordt verhoogd tot bijvoorbeeld 2000 of 3000 miljard, bedragen die de laatste tijd circuleren in verband met de problemen in Spanje en Italië. Dan zou de Nederlandse verplichting, zonder dat wij er ook maar iets tegen kunnen doen, zomaar kunnen worden verhoogd tot 200 miljard, zonodig te betalen - conform artikel 9 - binnen 7 dagen. Dit bedrag valt voor Nederland nog hoger uit naarmate zwakke landen het laten afweten (met dank aan reageerder Trias Politica voor de aanvulling). Besluiten van het ESM kunnen niet worden aangevochten want deze organisatie, zijn personeel en bezittingen genieten, krachtens de artikelen 27 en 30, volledige immuniteit.

Het is werkelijk onvoorstelbaar, maar hier hebben premier Mark Rutte en minister Jan Kees de Jager dus hun handtekening onder gezet. Alleen de Tweede Kamer kan dit rampzalige verdrag nog naar de prullenmand verwijzen. Het wordt dan wel eens tijd dat onze volksvertegenwoordigers aan de bel trekken. Zouden ze wel beseffen wat hier gaande is?