Onderzoekers bepleiten tegenprestatie voor orgaandonatie

De auteurs van 'Nier te koop - Baarmoeder te huur' pleiten voor een liberaler systeem voor orgaandonatie, met daarin een plaats voor tegenprestaties.

Eén van de auteurs, Ingrid Geesink, was gisteren te gast bij Pauw & Witteman. Daar pleitte ze voor het legaliseren van een vorm van tegenprestatie voor het doneren van lichaamsdelen, zoals bijvoorbeeld een nier. Dat leverde haar, opvallend genoeg, bijval op van zowel de overige gasten als van de presentators.

In Nederland is het nu nog illegaal om een tegenprestatie te vragen voor bijvoorbeeld het doneren van een nier, met de (voorspelbare) consequentie dat er een groot tekort is als gevolg van een klein aanbod - verbied het bakkers om geld voor hun brood te vragen en een broodtekort is eveneens nabij. Door het donortekort sterven veel nierpatiënten. In De Volkskrant merkt Chantal Steegers, de andere auteur van het boek, terecht op: 'Je kunt wel volhouden dat je in Nederland geen vergoeding mag vragen voor een nier, maar waar blijf je met die ethiek als er mensen doodgaan op de wachtlijst?'

Een liberaler donatiesysteem, met ruimte voor tegenprestaties, zou aan die wachtlijsten een eind maken. Volgens de auteurs uit altruïsme: 'De praktijk is dat een beetje altruïsme gecombineerd met een beetje geld juist leidt tot meer altruïsme.' Daar valt wel wat op af te dingen: liberalisering leidt tot meer donaties, maar juist uit egoïsme; donateurs zien nu zelf iets terug voor hun donatie, en dat stimuleert. "It is not from the benevolence of the butcher the brewer, or the baker that we expect our dinner, but from their regard to their own interest", in de woorden van Adam Smith.

Geen enkele politieke partij wil op dit moment ons orgaandonatiesysteem liberaliseren, maar als zelfs de politicus aan tafel bij Pauw & Witteman, Hans van Baalen (VVD), niet direct het idee van een tegenprestatie voor orgaandonaties afwijst, dan is er hoop.