Geert is geen Galilei

Geert Wilders heeft het weer eens tot de opiniepagina's van een vooraanstaande krant gebracht, nu niet van de Volkskrant, maar van de Wall Street Journal. Daarin legt hij uit dat er een politiek proces tegen hem wordt gevoerd en dat het in Europa onmogelijk is om over de 'ware natuur' van de islam te debatteren. Om die stelling te benadrukken, citeert hij de voormalige Sovjet-dissident Vladimir Bukovsky, die van de EUSSR heeft gesproken, omdat er in Europa geen vrijheid van meningsuiting zou zijn. Volgens Geert 'gaan overal in Europa de lichten uit' (een citaat van Edward Grey, Brits minister van Buitenlandse Zaken aan de vooravond van de Eerste Wereldoorlog). Heel bedreigend dus, als we niet oppassen zitten we weer in de donkere Middeleeuwen.

Maar is het ook waar? Dat Geert het proces dat tegen hem wordt gevoerd als een proces tegen de vrijheid van meningsuiting ziet, is vanuit zijn standpunt gezien begrijpelijk. Hij stelt zich op als martelaar van het vrije woord. Maar ondertussen schrijft hij wel op de opiniepagina's van de (volgens Joost Niemöller) beste krant ter wereld en kun je bepaald niet zeggen dat het geluid van Geert in Nederland en onze Europese buurstaten niet wordt gehoord. Zelfs als hij veroordeeld zou worden, zal dat niet betekenen dat het islamdebat plotseling zal stoppen. Sterker, het zal er alleen maar luider door worden. Dan is het ook onzin - in het woordgebruik van Geert zelf: leugenachtige vuilspuiterij - om te zeggen dat er in Nederland en Europa niet over de 'ware aard van de islam' gesproken kan worden. Het proces tegen hem in Amsterdam is inmiddels op een klucht uitgedraaid, maar om nu te zeggen dat er hier van 'Noord-Koreaanse of Nigeriaanse toestanden' sprake is, is totaal bezijden de werkelijkheid. Toch worden dit soort omineuze vergelijkingen gemaakt, door mensen die beter moeten weten, zoals Hans Jansen, die het over 'Egyptische toestanden' had. Ik dacht niet dat Geert in een kooi als een wild beest voor de rechtbank verscheen, taferelen die we in het Egypte van Mubarak hebben gezien (de aangeklaagden waren toen overigens van terrorisme beschuldigde moslimfundamentalisten). En de vergelijking met Sovjetdissidenten is absurd, ook wanneer oud-dissident Vladimir Bukovsky die heeft gemaakt. De Sovjet-Unie was echt was anders dan de Europese Unie.

Overdrijven mag, we hebben de vrijheid van meningsuiting. Maar waar was die ook alweer voor? Het grote belang van de vrijheid van meningsuiting zit erin dat er vrij debat mogelijk is en valse voorstellingen van zaken kunnen worden gecorrigeerd. Dat is niet vanzelfsprekend. In het verleden waren godsdiensten en wereldlijke machthebbers er steeds op uit om hun voorstelling van zaken tot de enige waarheid uit te roepen, en iedereen die daaraan twijfelde kon de galg of de brandstapel vrezen. Ook in onze eigen tijd hebben we talloze voorbeelden gezien van totalitaire dictaturen, vandaag nog in tal van Arabische landen. 'Gun ons een Voltaire', riep Ayaan Hirsi Ali uit, toen zij de gewoonte van Europese intellectuelen hekelde om mee te gaan en begrip te hebben voor de totalitaire gewoontes in moslimlanden en andere (vaak linkse) dictaturen van de Derde Wereld. Die uitroep was meer dan terecht, maar keert zich in zijn tegendeel wanneer we ook gaan doen alsof we hier in West-Europa onder een dictatuur zuchten. Dat is niet zo, zelfs al is er soms hemeltergende politieke correctheid. Die politieke correctheid kan soms zo ver gaan dat afwijkende stemmen niet gehoord worden. Zo was het een tijdlang onmogelijk om twijfel te uiten over de broeikashypothese en de aan de mens toegeschreven opwarming van de aarde, die geen theorie zou zijn, maar een vaststaand gegeven waarover onder negenennegentig procent van de klimaatwetenschappers 'consensus' zou bestaan. Klimaatsceptici werden tot de lunatic fringe gerekend en belandden bij vooraanstaande kranten soms op een zwarte lijst. Dat is ernstig, maar een Sovjet-Unie - met strafkampen, showprocessen en 'zelfkritiek' en zelfbeschuldiging van de aangeklaagden - was het niet. En het echec van de klimaatconferentie van Kopenhagen heeft het klimaatalarmisme in de democratische wereld geen goed gedaan. Er is nu meer ontvankelijkheid voor kritische geluiden. De klimaatwetenschappers hebben nu wat uit te leggen en kunnen zich niet langer louter op de autoriteit van hun 'wetenschap' beroepen. Zij moeten het openbaar debat aan en dat is goed. De wetenschap is per definitie kritisch (sceptisch), wat een geloof juist niet is.

Ik vind het nogal vreemd de vrijheid van meningsuiting in gevaar te achten als er overal via talloze nieuwe en oude media vrije meningen klinken, die door machthebbers amper nog aan banden kunnen worden gelegd. We kampen eerder met een kakofonie van meningen die allemaal tegen elkaar lijken weg te vallen, maar dat is de prijs van de vrijheid van meningsuiting waar steeds meer mensen gebruik van (kunnen) maken. Laten we de zaak dus niet op zijn kop zetten. Ja, in Egypte ging tijdelijk het internet uit. En in Libië heerst de duisternis, waardoor wij in Europa ook niet precies weten wat er gaande is. Diepe putten zijn diepe putten, zie Irak en eerder de DDR, waar westerse inlichtingendiensten met hun neus bovenop zaten en toch niet exact wisten wat er allemaal aan rottigheid zat. Maar over de islam wordt hier volop gedebatteerd, en ook als we het niet dagelijks van de daken schreeuwen weten we heus wel dat er van een gevaarlijke godsdienst sprake is waarmee niet te spotten valt. Toch is de islam bezig het af te leggen en ook in de eigen regio als achterlijk ontmaskerd te worden, juist omdat zij de moderne kritische ontwikkeling tegenhoudt. In de rest van de wereld gaat de ontwikkeling van de wetenschap gewoon door, en het is onzin om te doen alsof Geert nu als een eigentijdse Galilei voor het gerecht staat en dat ons een nieuw en baanbrekend inzicht - zoals de aarde is rond en niet plat - onthouden blijft als Geert een ordinaire veroordeling wegens haatzaaien of groepsdiscriminatie aan zijn broek krijgt. De vrijheid van meningsuiting is wereldwijd en zeker in het Westen zelf te ver voortgeschreden om nog door brave rechters in Amsterdam - of all places - in gevaar te worden gebracht. Het is stemmingmakerij om anders te suggereren. Een beetje gevoel voor verhoudingen is ook een waarheid die in het oog gehouden moet worden. Dat is tevens beter voor de (vrije) orde van de dag.