De PvdA bevestigt vandaag dat zij nauw gaat samenwerken met GroenLinks in de aanloop naar de Statenverkiezingen. Nieuwe GroenLinks-leider Jolande Sap wil niet alleen met PvdA een pact vormen, maar ook met D66. D66 reageert terughoudend op de plannen.
Sap, gisteravond in Nieuwsuur:
Ik heb een goede relatie met Pechtold en Cohen en ga zeker inzetten op nauwer samenwerken. Een pact met D66 en PvdA voor progressieve politiek; groener en eerlijker. Samen een vuist maken en een aantrekkelijk alternatief bieden voor de kiezer.
Cohen was volgens Sap minder overtuigd van een progressief liberaal front dan Pechtold.
Ik heb Cohen voorgehouden dat hij in de toekomst moet kiezen. Sociaal progressief zijn en moderniseren. Of sociaal conservatief, met de SP, en dus behoudender en vechten voor verworven rechten.
PvdA-voorzitter Lilianne Ploumen reageert vandaag in de Volkskrant op de uitspraken van Sap. Ze bevestigt dat de partijen in de aanloop naar de Provinciale Statenverkiezingen lijstverbindingen aangaan in vrijwel alle provincies. Ploumen verwacht in januari met een gezamenlijke standpuntbepaling te komen.
D66-leider Alexander Pechtold is niet onverdeeld enthousiast over de plannen. Hij ziet niets in een gezamenlijk programma.
Niet alleen het kabinet, maar ook een deel van de oppositie is conservatief. Daar reken ik de SP toe en een groot deel van de PvdA.
D66 is aantrekkelijk voor echte liberalen en voor christen-democraten die rentmeesterschap ook zien in het licht van duurzaamheid en echte hervormingen. De SP bijvoorbeeld moet juist teleurgestelde PVVers terug halen. Zo zijn we sterker dan als we samenklonteren, aldus Pechtold.
Pechtold staat me niet aan, maar hij heeft strategisch volkomen gelijk. Zijn opmerking over de SP in relatie tot de PVV zal bij heel Links pijn doen, maar slaat de spijker op de kop, omdat het een erkenning inhoudt van het sociale programma van de PVV en de politieke betekenis er van. Mogelijk had hij dit liever niet gezegd, maar het is een niet te ontkennen feit.
Een fusie tussen GL en D66 had het politieke landschap op links kunnen opschudden. Een samenwerking tussen GL en PvdA kan dat niet. Nog even afgezien van dat men al ten minste tien jaar lang onafgebroken lijstverbindingen aan gaat, het zijn geen partijen die bij elkaar passen. Het is een dood spoor.
Jolande Sap laat zien weinig strategisch inzicht te hebben. De PvdA is met Job Cohen aan het hoofd politiek melaats voor mensen en partijen die macht en invloed willen verwerven. Dat Sap dat niet beseft, toont dat ze te weinig overzicht heeft, en deze zet zal haar nog lang worden nagedragen. Het is een blunder.
Het enthousiasme waarmee de PvdA dit omarmt is begrijpelijk, omdat het haar de kans geeft een gevaarlijke concurrent te elimineren. Daarmee toont zij echter ook korte-termijn denken. De eliminatie van GroenLinks als serieuze toekomstige partner van bijvoorbeeld het CDA, die hiermee zijn beslag krijgt, zal vooral de positie van D66 versterken.
Alexander Pechtold schijnt dat te beseffen. Het zal zijn eigen positie binnen zijn partij ook versterken, omdat er een overstap van GL-stemmers naar D66 op gang zal komen. Dat komt hem persoonlijk niet ongelegen, want zoals de peiling van Maurice de Hond gisteren al liet zien is de waardering voor zijn optreden binnen zijn eigen partij aan erosie onderhevig.
Door de te verwachten groei als gevolg van de GL-PvdA samenwerking zou D66 zelfs eindelijk kunnen uitgroeien tot een volwaardige electorale concurrent van deze combinatie. Weinigen schijnen het zich te realiseren, maar de groei van D66 en GL wordt minstens zozeer bepaald door een afkeer van de PvdA, als door liefde voor de standpunten van deze partijen.
Hoe nadrukkelijker ze zich als eenheid zullen manifesteren op 2 maart, des te meer garen zullen D66 en de SP er bij spinnen.
De weg naar Linkse samenwerking loopt via D66. Die partij zal in zijn huidige vorm nooit fuseren met de PvdA, en daarmee is de brede Linkse samenwerking voorlopig weer terug bij af. De afgelopen tijd leek juist de tijd rijp voor een fusie tussen GL en D66. Dat het niet doorgaat, daar ben ik niet rouwig om, maar Jolande Sap helpt met deze manoeuvre een opgelegde kans om zeep.
Dit artikel verscheen eerst op Artikel7.nu en is met toestemming van de auteur herdrukt.