Rutenfrans begrijpt Cliteur niet
Paul Cliteur heeft een nieuw boek en dat zullen we weten ook. Joost schreef onlangs al over een interview dat Trouw met Cliteur had en ikzelf plaatste recent een interview dat hij gaf op de radio. Ditmaal is het de beurt aan de Volkskrant om Cliteur aan de tand te voelen.
Natuurlijk gaat het interview over het onderwerp van Cliteurs nieuwe boek: in hoeverre de drie grote monotheïstische religies handvatten bieden voor geweld. Cliteur meent dat zowel het jodendom, het christendom en de islam meer dan genoeg van zulke handvatten bevatten. Hij verwijst daarvoor ondermeer naar de Bijbelse verhalen over Pinechas en Elia.
Dat zit Volkskrant-redacteur Chris Rutenfrans (schreef o.a. het voorwoord in de Nederlandse vertaling van Dalrymples 'Life At the Bottom') niet helemaal lekker. Is het niet specifiek de islam die oproept tot het doden van ongelovigen? En hebben we tegenwoordig ook niet juist daar veel meer last van dan van joods en christelijk terrorisme? Cliteur:
Je kunt islamistisch terrorisme alleen begrijpen tegen de achtergrond van een godsbeeld dat in verhalen naar voren komt die voor alle drie monotheïstische godsdiensten fundamenteel zijn. (...) De vier elementen die ik kenmerkend acht voor de religieuze terrorist ? radicale heteronomie, het verwerpen van de morele eisen van deze wereld ten gunste van een wereld aan gene zijde, verzet tegen de vrijheid van geweten en vrije expressie en aanvaarding van martelaarschap ? zitten in alle drie monotheïstische godsdiensten.
In de rest van het interview (dat u hier kunt lezen) blijft Rutenfrans maar doordrammen dat het toch echt de islam is waar wij momenteel zoveel problemen mee hebben en dat Cliteur dat bagatelliseert. En dat is jammer, want dat doet Cliteur namelijk niet. Cliteur zegt enkel dat hetgeen de islamitische terrorist aanzet tot het plegen van geweld niet iets exclusief islamitisch is; het is ook terug te vinden in de twee oudere monotheïstische religies.
Wat natuurlijk wel zo is, en wat Cliteur tussen de regels door ook zegt, is dat de historische interpretatie van de voor de gelovigen heilige teksten in joodse en christelijke kring veel wijder verbreid en geaccepteerd is dan in islamitische kring. De vraag is dan natuurlijk of dit komt doordat het jodendom en het christendom meer ruimte bieden aan dergelijke interpretatie dan de islam, of dat het komt doordat de islam zo'n 600 a 700 jaar jonger is.
Dat was nou nog eens een mooie vraag geweest om aan Cliteur voor te leggen. Verblind door wat lijkt op een soort van islamtunnelvisie laat Rutenfrans die kans echter liggen. Jammer...
